آلزایمر و پیشگری
شناسایی آنزیم عامل بیماری آلزایمر
پژوهشگران استرالیایی در مطالعه اخیرشان آنزیمی را شناسایی کردهاند. که به نظر میرسد در بروز هر دو عامل نقش داشته باشد. به گفته پژوهشگران خارج کردن این آنزیم از معادله میتواند تجمع و گسترش این نشانگرهای زیستی اولیه را کاهش داده و آنها را همانند اول منظم و سالم کند.
ایجاد پلاکهایی مانند “آمیلوئید بتا” در مغز به عنوان یک عامل اصلی در شکل گیری بیماری آلزایمر شناخته میشود، اما بدن برای مقابله با این مشکل اقدامات دفاعی خود را انجام میدهد. در تحقیقات جدیدی که توسط دانشمندان “موسسه مغز دانشگاه کوئینزلند”(QBI) انجام شده است، مشخص شده است که آنزیمی به نام “dPI۳K” در هر دو فرآیند دست دارد.
دکتر “رامن مارتینز-مارمل”(Ramón Martínez-Mármol) گفت: در سلولهای عصبی، آنزیم dPI۳K یک پپتید سمی تولید میکند که در پلاکهای مغز بیماران مبتلا به آلزایمر تجمع مییابد و باعث تخریب تدریجی مغز میشود. مطالعه ما نشان میدهد که آنزیم مذکور همچنین در ترشح یکی از مهمترین پروتئینهای سیگنالینگ درگیر در التهاب نیز نقش دارد.
هنگامی که پژوهشگران آنزیم را به عنوان عامل ایجاد پلاک مغز و التهاب شناسایی کردند، تیم شروع به انجام آزمایشهایی برای متوقف کردن آن کردند. دانشمندان برای اولین بار با آزمایش بر روی موشها دریافتند که از بین بردن این آنزیم یک روش مؤثر در کاهش پلاک و التهاب است. آنها همچنین برخی داروها را نیز استفاده و مشاهده کردند که آنها با تاثیر گذاشتن بر آنزیم dPI۳K میتوانند علائم مذکور را کاهش دهند.
مارمل در ادامه افزود: ما دارویی را پیدا کردیم که نه تنها این آنزیم را مورد هدف قرار میدهد بلکه پیشتر برای درمان سرطان خون نیز مورد استفاده قرار گرفته است. ما از آن برای معالجه سلولهای گرفته شده از موش مبتلا به این بیماری استفاده کردیم و دریافتیم که با مصرف آن حرکت پپتید سمی در داخل سلولها کاهش مییابد.
مراحل پیشرفت بیماری آلزایمر
آگاهی داشتن از چگونگی بروز بیماری آلزایمر میتواند در کمک به افرادی که دچار این عارضه میشوند، مفید باشد.
به گزارش سایک نیوز و به نقل از ایسنا، مراحل ابتلا و پیشرفت بیماری آلزایمر در تمامی مواقع به یک شکل ظاهر نمیشود و ممکن است علائم آن در بیماران متغیر باشد اما آگاهی از آنها میتواند راهنما و فاکتور مفیدی برای ارائه خدمات مراقبتی و درمانی به مبتلایان باشد.
مرحله نخست: رفتارهای ظاهری طبیعی
در مراحل اولیه شروع بیماری آلزایمر نمیتوان علائم خاصی را در فرد مبتلا مشاهده کرد. تنها با برشنگاری با گسیل پوزیترون (پت اسکن) میتوان نوع فعالیت مغز را ارزیابی کرد و نشان داد آیا فرد به بیماری آلزایمر مبتلا شده است یا خیر؟ هرچه فرد مبتلا به مراحل بعدی این بیماری نزدیک میشود میتوان تغییرات و نوسانات بیشتر و بیشتری را در تواناییِ تفکر و تعقل او مشاهده کرد.
مرحله دوم: تغییرات بسیار خفیف
در این مرحله نیز ممکن است در رفتارهای فرد مبتلا به آلزایمر تغییرات محسوسی مشاهده نشود. هرچند با مرحله اول تفاوتهایی دارد با این وجود حتی ممکن است پزشک متوجه این تغییرات نشود. از جمله این تغییرات رفتاری میتوان به فراموش کردن لغات یا جا گذاشتن اشیاء و وسایل اشاره کرد. در این مرحله، بروز علائم آلزایمر در فعالیتهای روزمره فرد خللی ایجاد نمیکند همچنین باید توجه داشت این علائم ممکن است نشانه آلزایمر نباشد اما میتواند از بالا رفتن سن ناشی شود.
مرحله سوم: تحلیل رفتن خفیف قدرت تفکر و تامل
در این مرحله است که میتوان تغییرات ظاهری در قدرت تفکر و استدلال فرد را مشاهده و از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– فراموش کردن مطلب مطالعه شده
– مطرح کردن پرسشهای مکرر در مورد یک موضوع
– مشکل در برنامهریزی یا ساماندهی امور
– فراموش کردن نام افراد هنگام ملاقات آنان.
مرحله چهارم: کاهش متوسط قدرت تفکر و تامل
در این دوره بروز مشکل در تامل و تفکر نسبت به مرحله سوم آشکارتر میشود همچنین مشکلات جدیدتری ظاهر میشود که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– بیمار جزئیات اطلاعات مربوط به خود را فراموش میکند.
– فصل و ماه و تاریخ را از یاد میبرد.
– در طبخ مواد غذایی یا حتی سفارش غذا از منو مشکل پیدا میکند.
مرحله پنجم: افت نسبتا شدید
چدر این مرحله فرد این موضوع که در چه مکان و چه زمانی قرار دارد را فراموش میکند همچنین ممکن است در به یادآوردن آدرس، شماره تلفن و مدرسهای که در آن تحصیل میکرده دچار مشکل شود همچنین ممکن است در انتخاب نوع لباس مناسب هر فصل مشکل داشته باشد.
مرحله ششم: افت شدید
همزمان با پیشرفت بیماری آلزایمر، فرد ممکن است چهرهها را به یاد آورد اما اسامی آنان را فراموش میکند. همچنین ممکن است در تشخیص افراد از یکدیگر دچار مشکل شود علاوه بر این فرد دچار توهماتی میشود. بهطور مثال ممکن است تصور کند لازم است در محل کار حاضر باشد درحالیکه بیکار است.
مرحله هفتم: افت بسیار شدید
در این مرحله از بیماری بسیاری از فعالیتهای اصلی فرد از قبیل خوردن، راه رفتن و نشستن تحت تاثیر قرار میگیرد.
روش پیشگیری از الزایمر
تاکنون هیچ راه تضمین شده ای برای پیشگیری از آلزایمر وجود نداشته است، اما تحقیقات اخیر روش های زیر را در پیشگیری از آلزایمر موثر می داند.
تمرینات فکری
افرادی که مرتب مطالعه می کنند و یا بازی های فکری انجام می دهند، جدول حل می کنند و … کمتر در معرض ابتلا به این بیماری خواهند بود.
* تمرینات بدنی
۳۰ دقیقه ورزش روزانه تاثیر به سزایی در سلامت قلب، ماهیچه ها و مغز دارد. پیاده روی، باغبانی، تمیز کردن منزل و….می تواند نوعی ورزش باشد.
* نوشیدن مایعات به اندازه ی کافی
کم آبی، مهم ترین فاکتور متغیر برای از دست دادن حافظه است. به مقدار کافی مایعات بنوشید و از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید.
* مراقب داروهای مصرفی باشید
پزشک شما باید از کلیه داروهای تجویزی و غیر تجویزی که مصرف می کنید آگاه باشد. زیرا ترکیب بعضی از داروها باعث گیجی، فراموشی و یا آسیب بلند مدت به حافظه شود.
* از رژیم غذایی سالمی پیروی کنید
روزانه حداقل ۵ نوع میوه و سبزی تازه بخورید. سبزیجات پهن برگ مثل بروکلی، اسفناج و کاهو بسیار مفید است.
* از مکمل فسفاتیدیل سرین Phosphatidylserine استفاده کنید
مطالعات مختلف نشان می دهد که استفاده از این مکمل در مراحل اولیه ی ابتلا به آلزایمر، سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد. بنابراین اگر این بیماری در خانواده در حال گسترش است بهتراست با مشورت پزشک مصرف آن را شروع کنید.
*کار کردن بر روی دستگاههای موسیقی
ساخت آهنگ، باعث افزایش عمر مغز شما می شود. طبق تحقیقی که انجام شد، نشان داده شد افرادی که بر روی یکی از دستگاههای موسیقی کار میکردند، در انجام فعالیتهای ذهنی، در مقایسه با دیگران بهتر بودند.
*تماس گرفتن با دوستان
داشتن ارتباط اجتماعی مستمر، باعث میشود مغز شما جوان بماند. بنابراین انجام سرگرمیها که ترکیبی از فعالیت اجتماعی، فیزیکی و روانی است، ممکن است، بهترین محافظ در برابر بیماری جنون باشد.
*خوردن ماهی
طبق تحقیقی که در سال ۲۰۱۱ در مرکز رادیولوژیک آمریکای جنوبی انجام شد، ماهی در واقع، غذای مغز است. اسکن از مغزها، نشان داد افرادی که ماهی کباب شده بر روی آتش و پخته شده- نه ماهی که در روغن سرخ میشود- حداقل یک مرتبه در هفته، مصرف میکنند، از ماده خاکستری در نواحی کلیدی مغزشان، بهتر محافظت میشود.
منبع:
سایک نیوز
باشگاه خبرنگاران جوان
گردآوری: شیدا ناصری ارشد روانشناسی بالینی