خواص دارویی گیاه ناخنک
گیاه ناخنک یا اکلیل الملک از دسته گیاهان دارویی با خواص قابل توجه می‌باشد. این گیاه دارویی بسیار معطر است و از نظر ظاهری شبیه یونجه و شنبلیله است. به دلیل این که میوه این گیاه به شکل هلال بوده و شبیه سر ناخن چیده می‌شود. در ادامه با ماه خاتون همراه باشید.
نام علمی و نام های رایج این گیاه
- :Trigonella grandifora L و نام انگلیسی آن Melilotus officinalis می‌باشد.
- با نام‌های دیگری نظیر شبدر شیرین، بسنگ، شاه افسر، شبدر زرد، بسیه، شاه بسه، ناخنک، یونجه زرد، گیاه قیصر نیز شناخته می‌شود.
- در زبان یونانی نام این گیاه گل عسل است، زیرا هنگام گل دادن تعداد زیادی زنبور عسل به دور آن جمع می شوند و از عطر و شهد آن استفاده می کنند.
مشخصات ظاهری گیاه ناخنک
- از تیره بنشن‌ها یا باقلائیان (Fabaceae) علفی، دوساله، به طول ۲۰ تا ۸۰ سانتی متر
- غالباً در دشت‌ها، کنار جاده‌ها و اماکن سایه دار به حالت خودرو می‌روید.
- برگ های این گیاه مرکب و ۳ برگچه و تقریباً شبیه برگ‌های شنبلیله است.
- گل‌هایش کوچک، به درازای ۶ تا ۷ میلی متر، به رنگ زرد یا سفید معطر و به صورت سنبله است.
- مقاومت نوع گل زرد آن به خشکی بیشتر می‌باشد.
- عطر گل های این گیاه نافذ است به طوری که فضای اطراف را پر می‌کند و پس از خشک شدن بوی بیشتری دارند
- میوه‌اش (ناخنک – اکلیل الملک) هلالی شکل و نخودی رنگ و محتوای میوه چند دانه‌ی زرد یا قهوه‌ای رنگ است.
- برای اثر بخشی بیشتر توصیه می‌شود که سر شاخه‌های گلدار را قبل از باز شدن گل ها، بچینید و آن ها را خشک کنید.
- در ضمن عمل خشک شدن گیاه، نباید خیلی سریع انجام گیرد، چرا که ترکیبات معطره آن فقط به آهستگی و در هنگام خشکاندن به مرور و آهسته گیاه افزایش می‌یابد.
پراکندگی جغرافیای اکلیل الملک
امروزه در نواحی مختلف اروپا و آسیا پراکنده بوده، در شرق اروپا کشت و بهره برداری می شود. این گیاه در اغلب نقاط ایران از جمله در چراگاه ها و کوهستان ها به ویژه در سبلان، نواحی شمالی ایران، اطراف تهران، آذربایجان، بلوچستان، تبریز و لاهیجان می روید.
بخش های قابل مصرف اکلیل الملک
اندام مورد مصرف این گیاه، اندام هوایی آن است. این اندام شامل قطعات ساقه های میان تهی در اندازه های مختلف، به رنگ سبز و با خطوط طولی است. برگ های گیاه ۱/۵ تا ۲/۵ سانتی متر طول داشته و به همراه برگچه ها کوچک، کناره اراه ای دارند.
آشنایی با خواص دارویی اکلیل الماک
- گل های گیاه به دلیل داشتن مقداری تانن و ترکیبات آنتی بیوتیکی، دارای خاصیت ضد تشنج، مرهم سینه و ضد عفونی کننده است.
- این گیاه در ضد عفونی کردن مجاری ادراری، زیاد کردن ادرار (مدر) و رفع بوی ادرار موثر است.
- در درمان اسهال خونی، التهاب روده، روماتیسم و واریس استفاده می شود.
- این گیاه مسکن و خواب آور است. به همین دلیل آن را در تحریکات عصبی، انواع دردهای عصب، سرفه های عصبی و برای دفع گاز روده ها استفاده می کنند.
- برای درمان زکام نایژه ها و التهاب پشت حلق کاربرد دارد.
عوارض مصرف گیاه اکلیل الملک
- گیاه ناخنک سمی است و در مصرف آن باید دقت نمود.
- مصرف این گیاه برای افراد مبتلا به فشار خون مضر است. در صورت لزوم باید اکلیل الملک را با مخلوط گیاه ضد فشار خون استفاده کرد.
- این گیاه از خاصیت رقیق کنندگی خون برخوردار است. لذا استفاده آن به افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند، توصیه نمی شود. تنها با مشورت پزشک استفاده از آن مجاز است.
- خانم های باردار مجاز به مصرف این گیاه نیستند. زیرا ممکن است عوارض شدید و جبران ناپذیری مانند سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
طرز تهیه دمنوش ناخنک
به میزان سی گرم از مغز گیاه ناخنک را با پنج گرم آویشن، پنج گرم از بسفایج و پنج گرم بادیان ترکیب کرده و به آن‌ها یک لیتر آب اضافه کنید و اجازه دهید برای مدت زمان ده دقیقه بجوشد. سپس این دمنوش را از صافی رد کرده و مورد استفاده قرار دهید.
گردآوری:هلیا طاهری
———————————-
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
