داستان پرفراز و نشیب قهوه (قسمت یک)
قهوه؛ دانهای که امروز پایش را به هر خانهای در سراسر جهان کشانده است.
بعد از نفت، دومین ماده تجاری و بعد از آب، دومین نوشیدنی پر مصرف در جهان است.
از هر چهار نفر، یک نفر در جهان به طور مستقیم و غیرمستقیم با آن سر و کار دارد و ۴۰ درصد قهوه دنیا هم در برزیل کشت میشود.
قهوه چیست؟
قهوه نوعی نوشیدنی رایج است که از دانههای بو داده و آسیاب شده درخت آن به دست میآید. این درخت، بومی مناطق نیمه گرمسیری آفریقا و برخی از جزایر جنوب و جنوب شرق آسیا است.
این گیاه از آفریقا سر در آورده و سپس در سایر نقاط جهان پراکنده شد و در حال حاضر در بیش از ۷۰ کشور کشت میشود که در درجه اول شامل مناطق استوایی آمریکا، جنوب شرقی آسیا، هند و آفریقاست.
هنگام رسیدن میوه گیاه، دانههای آن را برداشت و فرآوری میکنند، دانههای خشک شده به درجات مختلف برشته میشوند، بسته به عطر و طعم مورد نظر، درجهبندیهای مختلفی برای این محصول در نظر گرفته شده است، قهوه کمی اسیدی است و میتواند به علت داشتن کافئین بالا موجب تحریک انسان شود.
هیچکس به صورت درست نمیداند تاریخچه قهوه چیست و این نوشیدنی چگونه به دست آمده است اما احتمال میرود کنجکاوی انسان دلیل اصلی پیدایش آن باشد.
افسانهای از بُزچرانی به نام کَلدی در اتیوپیِ اواخر سده ششم میلادی وجود دارد که کشف این دانه توسط انسان را توضیح میدهد؛ داستان از این قرار است که یک روز کلدی متوجه بیقراری و اضطراب عجیب گله بزهایش بعد از خوردن نوعی میوه و برگهای گیاهی ناشناس میشود.
کمکم این دانه ارزشمند تبدیل به یک کالای تجاری شد و رهبران سرزمینهای عرب، صادرات دانههای بارور را ممنوع کردند. در سده هفدهم زائری به نام بابابودان مقداری از بذر قابل کشت آن را قاچاق کرد و به کشورش هندوستان برد.
اما این دانه محبوب در سال ۱۶۱۶ توسط تجار هلندی راهش را از طریق بندر موکا در یمن به اروپا باز کرد.
جالب است که بدانید اولین قهوهخانهها در شهر مکه ظاهر شدند و سپس در سرتاسر جهان عرب گسترش پیدا کردند. در گذر زمان، این دانه جذاب از آنجا به ونیز، پاریس، لندن و آمریکای شمالی هم رسید.
انواع قهوه را چگونه میتوان شناخت؟
انواع قهوه را میتوان هم براساس نوع دانه وهم براساس شیوه آمادهسازی و دم کردن آن تقسیمبندی کرد.
براساس نوع دانه
قهوه به چهار نوع اکسلسا، لیبریکا، عربیکا و روبوستا دستهبندی میشود که دو نوع اول ۱.۰ درصد از کل قهوه دنیا را تشکیل میدهند.
اما دو نوع عربیکا و روبوستا که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، تفاوتها و شباهتهایی با یکدیگر دارند.
از مهمترین تفاوتهای این دو نوع دانه قهوه این است که دانه روبوستا تپلتر است و خط وسط آن صاف است اما دانه عربیکا کشیدهتر و خط وسط آن منحنی شکل است. قند، چربی و اسیدهای ارگانیک روبوستا نصف عربیکا بوده، اما کافئین آن دو برابر عربیکا است.
طعم عربیکا ملایم و میوهای است، درحالی که طعم روبوستا تلخ است و مزه سوختگی میدهد. قیمت عربیکای معمولی دو برابر روبوستای معمولی است.
کشور برزیل بزرگترین تولید کننده عربیکا و ویتنام بزرگترین تولید کننده روبوستا است.
دانههای عربیکا به دلیل کیفیتشان محبوبترین نوع هستند و تقریبا دوسوم قهوه جهان از آن تولید میشود و دلایل ذکر شده باعث میشود که دانههای عربیکا بیشتر مورد علاقه باشد.
این داستان ادامه دارد ….
داستان پرفراز و نشیب قهوه
گردآوری: عسل حسن زاده
اگر به بخش علاقمند هستید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.