چرا ۱۶ آذر روز دانشجو انتخاب شد؟
روز ۱۶ آذر در ایران به‌عنوان روز دانشجو نام‌گذاری شده است زیرا یادآور یک رویداد تاریخی در سال ۱۳۳۲ است که در آن سه دانشجوی دانشگاه تهران به نام‌های مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی، و آذر شریعت‌رضوی در جریان اعتراضات به دخالت‌های سیاسی خارجی و بازگشت روابط ایران و بریتانیا، به شهادت رسیدند. این رویداد در دانشکده فنی دانشگاه تهران و پس از کودتای ۲۸ مرداد رخ داد، زمانی که فضای سیاسی کشور سرشار از اعتراضات و مخالفت با سرکوب آزادی‌ها بود.
تاریخچه روز دانشجو
در دهه ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ پس از سقوط حکومت رضاشاه پهلوی و فضای جامعه بازتر شده‌بود، فعالیت‌های سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه تهران بسیار افزایش یافت. پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمان‌های سیاسی تشکیل دهنده جبهه ملی، تظاهرات پراکنده‌ای در پاییز همان سال در اعتراض به محاکمه مصدق و سفر ریچارد نیکسون (معاون رئیس جمهور وقت آمریکا) به ایران، در دانشگاه تهران و بازار انجام دادند.
این موضوع بهانه لازم برای اعتراضات را فراهم کرد و در ۱۶ آذر به سفارش نهضت مقاومت ملی، دانشجویان فعال به سخنرانی در کلاس‌ها پرداختند و ناآرامی تمامی محوطه دانشگاه تهران را فرا گرفت.سربازان و نیروهای ویژه ارتشی پس از هجوم به دانشگاه، به کلاس‌های درس حمله کرده و صدها دانشجو را بازداشت و زخمی نمودند. نیروهای امنیتی در دانشکده فنی، اقدام به شلیک تیر کردند که موجب مرگ سه دانشجوی این دانشکده به نام‌های احمد قندچی، آذر (مهدی) شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا شد. فردای آن روز نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته حقوق را در دانشگاه تهران که در اشغال مشهود نیروهای نظامی بود، دریافت کرد.
چرا ۱۶ آذر روز دانشجو انتخاب شد؟
دانشجویان پس از آن، هر سال در این روز اعتصاب‌های دانشجویی به راه می‌انداختند. در واقع ۱۶ آذرماه به معیار خوبی برای ارزیابی میزان نفرت از حکومت استبدادی و توانایی و نفوذ مخالفان در بین روشنفکران، تبدیل شد. این روز از آن زمان، همچنان از اهمیت تاریخی برجسته‌ای در ایران برخوردار بوده‌است.
اعتراض به کودتا ۲۸ مرداد: در اعتراض به کودتای ۲۸ مرداد و سرکوب اعتراضات مردم
مخالفت با دخالت آمریکا: سفر ریچارد نیکسون به ایران و از سرگیری روابط ایران و انگلیس، خشم دانشجویان را برانگیخت.
شهادت دانشجویان معترض: در جریان اعتراضات، نیروهای امنیتی به دانشگاه حمله کرده و سه دانشجو را به شهادت رساندند.
اهمیت روز دانشجو:
نماد مبارزه با استبداد: ۱۶ آذر به نمادی از مبارزه دانشجویان علیه استبداد و دیکتاتوری تبدیل شد.
روز بیداری ملی: این روز یادآور اهمیت نقش دانشجویان در تحولات سیاسی و اجتماعی کشور است.
تجلیل از شهدای دانشجو: هر ساله در این روز از شهدای دانشجو تجلیل می‌شود.
چگونه دانشجوی تاثیرگذاری باشیم؟
دانشجو باید به غیر از کسب علم و دانش، به دنبال کسب معرفت و آگاهی از وضعیت اطراف خود نیز باشد. برای اینکه بتوانیم از وضعیت اطراف خود با خبر باشیم، نیاز است تا اخبار را از طریق منابع معتبر و گاها بین‌المللی دنبال نموده که این امر ملزم به یادگیری زبان انگلیسی است. هر چقدر دانشجویان یک کشور بتوانند در کنار تحصیل، به یادگیری زبان دوم به خصوص زبان انگلیسی که زبان بین المللی است بپردازند، قطع به یقین آینده درخشان‌تری خواهند داشت.
روز جهانی دانشجو
روز جهانی دانشجو در تاریخ ۱۷ نوامبر سال ۲۰۲۴ است. این روز یادآور سالگرد یورش نازی‌ها به دانشگاه پراگ در سال ۱۹۳۹ بود. مانند تمامی مناسبت‌های دیگر روز دانشجو، روز جهانی و ملی دارد. اما تاریخچه روز جهانی دانشجو به چه روزی برمی‌گردد؟
در این روز تظاهرات علیه اشغال چک اسلواکی توسط آلمان و قتل یان اوپلتال(دانشجوی پزشکی) و واسلاو سدلاک(کارگر) اتفاق‌افتاد. نازی‌ها ۹ رهبر دانشجو را به قتل رساندند و بیش از ۱۲۰۰ دانشجو را به اردوگاه‌های کار اجباری، عمدتا زاکسن هاوزن فرستادند. آن‌‌ها متعاقبا تمامی دانشگاه‌ها، کالج‌ها و مدارس چک اسلواکی را تعطیل کردند.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
