نگاهی به کتاب “جادو” اثر “فریده گلبو”
فریده گلبو متولد ۱۳۲۹ است در تهران. فارغالتحصیل روزنامهنگاری از دانشگاه تهران، دبیر دبیرستانها، پاورقینویس مجله زن روز در دهه. پس از نوشتن رمان “جاده کور”، رمان «حکایت روزگار” را درباره نسل بیآرمان امروز نوشت که جز کسب سودِ هرچه بیشتر هدفی ندارد. این رمان برنده جایزه مجله گردون شد. گلبو در “لیلی و مجنون”، “خسرو و شیرین” و “هفت پیکر به بازنویسی منظومههای نظامی به نثر پرداخت. آنگاه داستان عاشقانه خاطرهای “بعد از عشق” را نوشت. و در رمان “دو غریب” فرم نامهگاری را تجربهکرد. رمان “تجربه چهارم” را بر اساس دوستی و روابط سه زن شکل داد. جز چند اثر پژوهشی درباره ماسوله و ابیانه، رمانهایی نیز با عنوان “جادو”، “کنتس سلما”، میراثو در سال رمان “لغزش ساقی” و در سال ۱۳۹۴ رمانهای “پانزده روز در پاریس” و “چهارتاجماد” و “بعد از عشق” نوشته است.”شب سرنوشتساز” را توسط انتشارات کتابسرا منتشر کرد.
نگاهی به کتاب جادو اثری از این نویسنده:
رمان “جادو “داستان بلندی است از سه نسل در یک خانواده که وقایع رمان از سال ۱۳۰۶یعنی کمتر از دو سال پس از تاجگذاری رضاشاه شروع میشود و تا نسل سوم، تا اوایل دهه هفتاد ادامه مییابد.
زندگی نسل اول در دهات اطراف دامغان و دو نسل بعدی در تهران میگذرد. رمان به شکلی ابداعی فصلبندی شده که نویسنده خود در پیشگفتار درباره آن خاطر نشان میکند.
بیان ماجرایی که در اصل سه ماجراست با نقاط مشترکی که میتواند در نظری تصادف چندان عجیب و پر رنگ و چشمگیر جلوه نکند و در چشم دیگری اتفاق حیرتآوری تلقی شود. خواننده این داستان میتواند آن را همچون گیسوی بافته شدهای فرض کند که از سه شاخه جدا و در عین حال درهم تنیده تشکیل شده و ممکن است در ابتدا ساخت رمان به نظرش نامانوس جلوه کند. ولی رفته رفته به شکل ویژه آن عادت خواهد کرد و خواهد پذیرفت که این نیز یک صورت از صور مختلف سخن گفتن و شرح یک ماجراست که شاید قدری جادو زده است.
کتاب در سال ۱۳۸۰به چاپ رسیده اما نحوه نوشتن، کلمات به کار برده شده، نوع داستان، موضوع داستان و … طوری ست که انگار کتاب متعلق به دهه سی یا چهل است. در این کتاب تنها تفاوتی که می بینی فرم رمان است که خطی نیست و بین سه زمان در آمد و شد است و همین حادثه بدِ در کمین قهرمانان داستان را برایت آشکار می کند. در مجموع نحوه نوشتن خانم گلبو شیرین است و موضوعاتی که انتخاب می کند همه جوانب اجتماعی و احساسی و…را در بر می گیرد.
نویسنده در این رمان کوتاه با قلمی روان، یک داستان واحد را از زبان دو نفر روایت می کند. پس از خواندن یکی از روایت ها، خواننده باید کتاب را برگرداند و روایت دیگر را آغاز کرد. این ابتکار در شیوه نگارش جذابیت خاصی به کتاب افزوده است. با ماه خاتون همراه باشید.
شخصیتهای داستانهای گلبو نیز مثل همه نویسندگان دیگر برای او زنده و واقعیاند. خودش معتقد است که سوژهها او را انتخاب میکنند و به او چنگ میزنند.
وقتی سوژهای توجهش را جلب میکند، در ذهنش میآید، با تخیل آمیخته میشود، پالایش میشود، کم و زیاد میشود، رنگ تاریخی به خود میگیرد و در برههی تاریخ عقب و گاهی نیز به پیش میرود. شیوه و باور او در نویسندگی بدین گونه است که تا تکلیفش با پایان داستان مشخص نشود چیزی نمینویسد و میگوید: «اگر کارگردان بودم همیشه اول، صحنهی آخر را تصویربرداری میکردم.»
از آثار گلبو میتوان به این موارد اشاره کرد:
«حکایت روزگار» (برنده جایزه قلم زرین)
«هفت پیکر» (مورد تقدیر مایکل بری)
«بعد از عشق» (فیلم «نیمه پنهان» تهمینه میلانی اقتباسی از این کتاب است.)
«دو غریب» (به انگلیسی ترجمه شده است.)
«تجربه چهارم»
«جادو»
«کنت سلما»
«میراث تاجماه»
«توران و تندیس و تن»
«آوای مقدس و دختر خیاط»
«خسرو و شیرین، داستانی بر اساس منظومه نظامی گنجوی» (فیلم «شیرین» عباس کیارستمی اقتباسی از این کتاب است.)
«نگاهی به ابیانه»
«لیلی و مجنون: داستانی براساس منظومه نظامی گنجوی»
گردآوری: فاطمه اکبرزاده
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.