زرتشت اندیشمند؛ فیلسوف ایرانی است که بعد از برانگیخته شدن اخلاق را در قالب نبرد بین نیک و بد (اهورا مزدا و اهرمن ) به مثابهعلت و نیروی اصلی در عالم معرفی کرد.
زرتشت کیست؟
زَرْتُشْتْ یا زَرْدُشْتْ اندیشمند، فیلسوف و پیامبر ایران باستان است. که در سن سی سالگی به پیامبری برگزیده شد. او در آموزه هایخود نبرد بین نیک و بد ( اهورا مزدا و اهرمن ) را مانند نیروی اصلی در عالم دانست. همانطور که در قسمت بالا هم گفته شد زرتشتمردی خردمند معرفی شده که برای اصلاح جامعه و تزکیه آن، انتخاب شده است او با ایجاد مرز بین خیر و شر، مشتاقانه و شوریده سرمردم را به سر منزل مقصود هدایت کرده و تاثیر شگفت انگیزی بر آنها می گذارد.
بر اساس متون تاریخی و کهن زرتشت جهان هستی را آوردگاه ابدی خیر و شر می‌داند و انسان را موجودی می داند که برای انجامکارهای خود حق انتخاب دارد و موجودی مستقل است. به طور کلی اساس اندیشه‌های زرتشت، دوگانگی خیر و شر و نبرد جاویدان میانآن‌ها است. اهورا مزدا روشنایی مطلق و آفریدگار جهان است و اهریمن شر لایتناهی و نابودکننده آن.
زرتشت یعنی ستارهٔ درخشان و روشنائی زرین چون زرنت به معنی درخشان و آسترا (نه اشتر) به معنی ستاره است.
زندگینامه زرتشت پیامبر ایرانی
بر اساس یافته های دین‌پژوهان، محققان و زبان‌شناسان و با استناد متون تاریخی، نظرات متفاوتی درباره زمان زمان تولد زرتشت بیانشده است. اما به هر صورت،این طور به به‌نظر می‌رسد که زرتشت در بازه‌ای زمانی بین هزاره دوم پیش از میلاد تا قرن ششم پیش ازمیلاد متولد شده است.در گاهشمار ایرانی روز ششم فروردین زادروز زرتشت خورداد یا هودرو نامیده شده است، در این روز به باورجدید زرتشتیان ایران پیامبر ایرانی متولد شده است.نام پدرش “پوروشسب” و نام مادرش “دوغدو” بوده است و اسپیتامه نام خانوادگیزرتشت بوده‌است.
اشو زرتشت در سن بیست سالگی به کوه اشیدرنه ( کوه سبلان )، پناه می‌برد و دور از هیاهو به مدت ده سال تمام، فکر کرده ومی‌اندیشید و در اسرار طبیعت غرق شده، با خدای خود راز و نیاز می‌کند تا نهایت در سن سی سالگی به پیامبری برگزیده شد. آیین«مزدیسنا» از تفکرات زرتشت نشت گرفته است و او با گذشت هزاران سال هنوز پیروانی دارد و در کشورمان ایران هم جز یکی از ادیانپذیرفته شده است. برخی از زرتشتیان این روز را جشن می‌گیرند و گرامی می‌دارند. البته در خصوص زندگی زرتشت اطلاعات زیادی دردست نیست.هر چیزی که امروز از او در دست است،با افسانه‌ها ترکیب شده و تفکیک آن از واقعیت سخت است.اما چیزی که مشخصاست زرتشت از راستگو ترین و دلیرترین اندیشمندان بود و با مردمان بزدل و ترسویی که در دل کوها پنهان می شدند و یا دیو میپرستیدند به مبارزه پرداخت.
زرتشت در زمان کدام پادشاه بود
در مورد پیدایش و ظهور زرتشت هنوز هم ابهامات زیادی وجود دارد اماقدیمی ترین سندی که از زمان زندگی زرتشت در دسترس استمر بوط به خانتوس لیدیایی یا کسانتوس یا زانتوس می‌باشد که در قرن پنجم پیش از میلاد زندگی می کردند و یکی از همراهان هرودوت ومعاصر اردشیر یکم است. این سند می‌گوید که زرتشت ۶۰۰ سال پیش از لشکرکشی خشایارشا به یونان زندگی می کرد. البته بیشترپژوهشگران طرفدار تاریخ سنتی، مبنای کار را روی مقارن بودن پیامبری زرتشت با پادشاهای گشتاسپ یا ویشتاسپ، پدر داریوش بزرگقرار داده‌اند.
محل تولد زرتشت کجا بود؟
درباره محل تولد زرتشت در گات‌ها از قبیله سیپتامیان نام برده شده است که از نام اجداد او برگرفته شده است؛ جایی که پدر او«پوروشسب» و مادرش «دوغدو» نیز تمام عمر خویش را در آنجا سپری کردند. اما بر اساس نوشته های اوستا، زادگاه زرتشت نیزهمچون سایر ایرانیان باستان، «ایران‌ویج» یا سرزمین اقوام آریایی عنوان شده است.
زمان مرگ زرتشت چه زمان بود؟
زرتشت در طی جنگی که بین فرمانروای بلخ و سپاه تورانیان رخ داد در سن ۷۷ سالگی از دنیا می رود. در برخی منابع و کتاب‌هایجدید، تاریخ درگذشت او ۵ دی ۱۶۹۱ پیش از میلاد عنوان شده است، به این روز خورایزد گفته می شود.
زرتشت چگونه کشته شد؟
گفته شده که زرتشت بعد از اتمام وظیفه رسالت خود، به بلخ سفر می‌کند تا باقی عمر را به تعلیم آموزه‌های مذهبی و ارشاد پیروانبپردازد. در همین حین «گشتاسب کیانی» فرمانروای بلخ به دلیل کینه دیرینه با تورانیان جنگی عظیمی به راه می اندازد و زرتشت پیامبرایران باستان در این جنگ به‌قتل می‌رسد البته برای این ماجرا سندی وجود ندارد .با این حال پیروان آیین مزدیسنا، روز مرگ زرتشت راپنجم دی‌ماه می‌دانند. این روز که در این آیین آنان «خورایزد» نامیده می‌شود، زمان دعا و نیایش زرتشتیان در پرستشگاه و آدریاناست.
قبر زرتشت کجاست؟
همانطور که در قسمت بالا هم گفته شد زرتشت در بلخ به قتل رسید و در همانجا دفن شد.بر همین اساس قبر زرتشت در استان بلخافغانستان و در شهر مزار شریف واقع شده است.البته بر اساس باور مذهب شیعه آنجا مقبره حضرت علی است، در حالیکه مقبرهحضرت علی در عراق واقع است و از نظر تاریخی هرگز حضرت علی به افغانستان سفر نکرده است، و مزار شریف به خاطر نام گذاریشده که مردم می‌دانستند که یک مزار شریفی در شهرشان وجود دارد که برای حفظ آن بایستی یک نام مقدس به آن بدهند.
سخن پایانی:
زرتشت پیامبر ایران ایران باستان و مردی خردمند بود که مردم را از دیو پرستی نجات می دهد. اگرچه درباره زندگی و پیامبری زرتشتافسانه‌سرایی‌ها، اسطوره‌سازی‌های متعددی صورت گرفته و اطلاعات دقیقی یافت نشده اما او در میان دانشمندان علوم دینی و فلاسفهاز جایگاه والایی برخوردار بوده است و مردی راستگو معرفی شده است.
————————————
