چرا مردم معذرت نمیخواهند؟
چرا مردم معذرت نمیخواهند؟
🔘«ارزش تلاش کردن ندارد»
چرا مردم تصمیم میگیرند معذرتخواهی نکنند؟ گاهی رابطه برای آنان بیارزش است.
شاید رنجشهای گذشته مانع میشود، رنجشهایی که پنهان شدهاند.
🔘«تقصیر او بود»
دومین دلیل اینکه مردم معذرتخواهی نمیکنند این است که به نظرشان میرسد رفتارشان درست بوده است؛ مقصر طرف مقابل است.
این روش انتقامجویانه زندگی کردن است و بسیاری از مردم آن را تمرین میکنند. کسی که رفتار اشتباه خود را توجیه میکند، گمراه است.
مرد یا زنی که میپندارد هرگز مرتکب اشتباهی نمیشود که به عذرخواهی نیاز داشته باشد، در دنیای غیرواقعگرایانه زندگی میکند.
واقعیت این است همهٔ ما گاهی جملات خشن، انتقادآمیز و نامهربانانهای بر زبان میرانیم و گاهی اوقات رفتارهای ویرانگر و آزاردهندهای از ما سر میزند.
شخصی که نیاز به عذرخواهی را انکار میکند، زندگی پر از روابط اشتباهی دارد. بیشتر اوقات وجدان مردم طوری تربیت شده است که تفصیر را به گردن دیگری میاندازد، درواقع وجدان آنان در خواب است و نمیتوانند ببینند که خودشان تقصیرکارند.
🔘عزتنفس پایین – و شیوهٔ تغییر دادن آن
بیشتر اوقات وجدان خوابیده با عزتنفس پایین همراه است.
شاید پدر و مادرشان به آنان آموختهاند که معذرتخواهی نشانهٔ ضعف است.
پدر و مادری که این فلسفه را الگو قرار میدهند، بهطور معمول خودشان عزتنفس پایینی دارند، بیشتر اوقات فرزندان را برای مشکلاتی که در خانواده پدید آمده مقصر میدانند.
در نتیجه، بچهها نیز با عزتنفس پایین بزرگ میشوند و این ویژگی نسل به نسل انتقال مییابد. چون ناامیدانه میکوشند فرد با ارزشی باشند، و چون تصور میکنند معذرتخواهی نشانهٔ ضعف است، دیگران را مسئول مشکلات روابط خود میدانند.
افرادی که عزتنفس پایینی دارند، و تقصیر را به گردن دیگران میاندازند و نمیتوانند معذرتخواهی کنند، بیشتر اوقات به مشاوره نیاز دارند تا با این الگوهای فکری، رفتاری و احساسی بهطور عمیق مقابله کنند.
آن چه این افراد نمیدانند این است: معذرتخواهی عزتنفس انسان را بالا میبرد.
مردم به کسانی که مسئولیت شکستهای خود را به گردن میگیرند، احترام میگذارند.
محترم بودن و شنیدن تحسین دیگران عزتنفس را بالا میبرد. از سوی دیگر کسانی که سعی میکنند چیزی را پنهان سازند یا رفتاری را بهانه کنند، همیشه تأیید و احترام دیگران را از دست میدهند، بنابراین بر مشکل عزتنفس پایین بیشتر دامن میزنند. هرچند، شخصی که در این چرخهٔ منفی به دام بیفتد، دیگر به سختی میتواند این واقعیت را درک کند.
🔘مسئولیتپذیر باشید
تمرین زیر را برای کسانی که گفتن «من اشتباه کردم، من نباید آن کار را میکردم» برایشان سخت است پیشنهاد میدهم.
جملات زیر را بر روی کارتی بنویسید: «من کامل نیستم. گاهی اشتباهاتی میکنم. گاهی حرفهایی میزنم و کارهایی انجام میدهم که برای دیگران ناراحتکننده است.
میدانم که زبان معذرتخواهی دیگری، شنیدن جملات حاکی از مسئولیت پذیرش رفتارم است. دوست دارند بشنوند «من اشتباه کردم، نباید آنکار را انجام میدادم» بنابراین، یاد میگیرم این جملات را ادا کنم.»
این جملات را با صدای بلند بخوانید. سپس جملهٔ «من اشتباه کردم نباید آنکار را انجام میدادم» را چند بار بلند و در تنهایی، در مقابل آینه تکرار کنید. شکستن مانع صوتی و گفتن کلماتی که برای شما راحت نیست، نخستین گام در راستای یادگیری زبان پذیرش مسئولیت است.
بخشی از یادگیری مسئولیتپذیری برای رفتار این است که بدانید هیچکس کامل نیست.
من کامل نیستم و گاهی کاری میکنم و حرفی میزنم که دیگران را ناراحت میکنم. میخواهم مسئولیت اشتباهاتم را بپذیرم و با استفاده از زبان معذرتخواهی دیگران عذرخواهی کنم، آنگاه پیشرفت میکنم.
🔘توبهٔ واقعی
من نمیگویم قول بدهید دیگر آن کار را تکرار نکنید. چیزی که بیان میکنید این باشد که هر تلاشی که میتوانید میکنید تا آن رفتار را تکرار نکنید. این تلاش به توفیق منتهی میشود. تغییر الگوهای رفتاری قدیمی مشکل است.
اما گام اول این است که تصمیم بگیریم که به تغییر کردن نیاز داریم، و با کمک خداوند به سمت تغییر مثبت قدم برداریم.
اجازه ندهید ترس از شکست مانع شما از برداشتن گامهایی به سمت ابراز پشیمانی و توفیق شود.
اگر ابراز پشیمانی زبان معذرتخواهی طرف مقابل شماست، وقتی بگویید «واقعاً سخت تلاش میکنم این رفتار را تغییر دهم» هیچچیز جای آنرا نمیگیرد.
پس برنامهای بریزید و آن برنامه را دنبال کنید تا در مسیر کامیابی و شفابخشی رنجشهای گذشته قرار گیرید.
پنج زبان معذرتخواهی
اظهار تأسف
«من متأسفم»
پذیرش مسئولیت
«من اشتباه کردم»
جبران کردن
«چه کنم تا اشتباهاتم را جبران کنم؟»
جبران واقعی
«سعی میکنم دیگر آن اشتباه را تکرار نکنم»
درخواست بخشش کردن
«آیا مرا میبخشی؟»
🔘چرا معذرت بخواهیم؟
وقتی حس درست بودن کار کسی مورد حمله قرار میگیرد، خشمگین میشود. از کسی که از اعتماد و حس درست بودن او تخطی کرده ناراحت میشود. عمل اشتباه همچون مانعی میان دو انسان قرار میگیرد، و رابطه خراب میشود. حتی اگر بخواهند نمیتوانند طوری زندگی کنند که گویی آن عمل اشتباه اصلاً رخ نداده است. در درون فردی که به او توهین شده است، عاملی خواستار عدالت میشود.
🔘فریادی برای آشتی
با آنکه ممکن است اجرای عدالت، فردی را که مورد توهین و حمله قرار گرفته راضی کند، روابط را به حالت اول خود باز نمیگرداند. انسان ظرفیت شگفتانگیزی برای بخشیدن دارد. هنگامی که خطاکاری رابطه را خراب میکند، ندایی در درون ما فریاد میزند و خواستار آشتی میشود. تمنای آشتی بیشتر اوقات قویتر از درخواست اجرای عدالت است. هر چه رابطه صمیمیتر باشد، تمنای آشتی عمیقتر است.
🔘به دلیل یک عذرخواهی نکردن ساده
نیاز به عذرخواهی به همهٔ روابط انسانی سرایت میکند. ازدواج، تربیت فرزند، نامزدی و روابط کاری، همه به عذرخواهی نیاز دارند. بدون عذرخواهی خشم ایجاد میشود و ما را به اجرای درخواست عدالت مجبور میکند. وقتی عدالت اجرا نمیشود، ما اختیار مسئله را به دست خود میگیریم و میخواهیم از کسانی که به ما بد کردهاند انتقام بگیریم. خشم تشدید میشود و به خشونت میانجامد. در ازدواجها، آشفتگیهای داخلی بیشتر اوقات از عدم تمایل به عذرخواهی سرچشمه میگیرد. زوجهای ازدواجهای سالم همیشه تمایل به عذرخواهی دارند.
گزیدهای از کتاب:
کتاب: پنج زبان معذرت خواهی در عشق
نویسنده: گری چپمن /جنیفر تامس
تصویر سازی: صبا طاهری