تمثیل‌هایی مفید درباره ذهن
تمثیل‌هایی مفید درباره ذهن:
اقیانوس تنها استعاره‌ای نیست که میتوان برای ذهن به کار برد و موج ها نیز تنها استعارهٔ موجود برای افکار نیستند. تمثیل‌های بسیار مفیدی وجود دارند که زوایای تازه و نگرش‌های جدیدی را برای اعمال ذهن آگاهی بر روی افکار و فرایند فکر کردن فراهم می‌آورند.
برای مثال:
افکار را میتوان به حباب‌هایی تشبیه کرد که در روی سطح آب درون کتری در حال جوشیدن هستند. آنها در ته کتری یکپارچه هستند و سپس به سطح آب می آیند و آزادانه در هوا پراکنده می‌شوند؛ یا اینکه میتوان انرژی فکر را مانند آب روانی در یک رودخانه تصور کرد. ما هم این انتخاب را داریم که در جریان آب بیفتیم و به کناری برده شویم و هم اینکه کنار آب بنشینیم و نظاره‌گر نقش‌های مختلف باشیم؛ به وجود آمدن گرداب‌ها و چرخش‌های آب، تغییر شکل آنها و سپس از بین رفتن‌شان.
گاهی اوقات جریان سرازیر شدن افکار به وسیله ذهن همانند یک آبشار است. تصور خوشایندی است خودمان را ببینیم که پشت یک جریان شدید آب در یک غار کوچک یا یک تورفتگی در صخره، نشسته‌ایم. آگاه از هر تغییر صدایی و مبهوت از این خروش بی‌پایان و ماندن در بی‌زمانی آبشار ذهن.
تبتی‌ها گاهی افکار را به صورت نوشته‌ای بر روی آب توصیف می‌کنند. ذاتاً خالی، غیر واقعی و گذرا. و من این تمثیل را دوست دارم. افکار به شکل نوشته‌هایی در آسمان نیز تصویر مناسب دیگری است. استعاره دوست داشتنی دیگر لمس حباب‌های صابون است. در تمام این تصاویر، افکار به حالت رها و آزاد دیده می‌شوند. درست مانند حباب های صابون که وقتی لمسشان می‌کنیم ناپدید می‌شوند، زیرا زمانی هم که افکار به وسیله آگاهی لمس شوند همین اتفاق می‌افتد.
به بیان دیگر، وقتی آنها به عنوان افکار شناخته شوند به سادگی در ذهن آشکار می‌شوند.
درنگ می‌کنند و سپس در گستره بی‌انتها و بیکران آگاهی از بین می‌روند.
می بینیم زمانی که افکار به این شیوه به آگاهی آورده می‌شوند و در آن جای می‌گیرند. صرف نظر از بار هیجانی و محتوایشان، به آسانی قدرت‌شان را برای تعیین واکنش‌های ما در زندگی از دست می‌دهند. حال افکار به جای اینکه محدود کننده باشند قابل کار کردن هستند. و در این صورت ما با درک و شناختن آنها به منزله پیشامدهایی در حیطه آگاهی کمی آزادتر می‌شویم. افکار قابل کارکردن می‌شوند بدون آنکه مجبور باشیم کاری انجام دهیم. این آگاهی است که همه کارها و رها کردن را انجام می‌دهد.
______
منبع: کتاب ذهن آگاهی برای آغازگران
نویسنده: جان کابات زین
مترجم: غزاله گلشنی، سید پیمان رحیمی‌نژاد
______________
اگر به بخش روانشناسی علاقه مندید، از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید:
