راهکارهایی برای مطالعه و برنامه‌ریزی تحصیلی
موفقیت در تحصیل، بیش از آنکه مربوط به میزان معلومات شما باشد، به چگونگی استفاده از آن بستگی دارد و موفقیت تحصیلی، نمایانگر رشد کافی مهارت‌های شماست.
در این مجموعه از مطالب، سعی داریم تا شما را با تعدادی از مهارت‌ها برای کشف نقاط قوت و ضعف خود در حیطه مطالعه تحصیلی آشنا سازیم و کوشش ما بر آن است که این موارد را به صورت طبقه بندی و تلخیص شده در اختیار شما قرار دهیم. مطالعه این مجموعه از مطالب، برای دانش آموزان و دانشجویان مفید خواهد بود.
خودتان انتخاب کنید.
با نگاهی به مراحل نخستین تحصیلات خود، به این نکته پی می‌برید که طبق نظر دیگران و با روش‌هایی که آنها ارائه کرده بودند، کار می‌کنید. حالا وقت آن رسیده است که به عنوان یک فرد خودانگیخته، پیشرفت کنید و مسؤولیت بسیاری از کارها را خود بر عهده بگیرید.
از خود سؤال کنید که چرا تحصیل می‌کنید.
برآوردن توقعات دیگران، می‌تواند یکی از دلایل تحصیل شما باشد؛ ولی اگر میخواهید خودتان مسیر آینده تان را انتخاب کنید، بهتر است که دلایل بهتری برای خود داشته باشید.
زودتر از آنچه که مورد انتظار دیگران است به مقصد برسید.
اگر همواره مجبور به رسیدن زمانی که دیگران(والدین، معلمان و…) برای شما تعیین کرده اند، باشید، هیچ گاه آن احساس رضایت از خود را، که با قبول مسؤولیت همراه است، به دست نخواهید آورد. زمان زودتر از موعدی را برای خود در نظر بگیرید و تلاش کنید به آن دست یابید.
برنامه ریزی کنید.
برنامه کاری شما پیش از این، به طور مثال، از طریق سرفصل دروس تا حدودی تعیین شده است. با وجود این خود شما می‌توانید تصمیم بگیرید که به چه چیز، چه وقت و چطور میخواهید دست یابید.
خود را ارزیابی کنید.
دیگران در وقت مناسب، کار شما را به نحوی ارزیابی خواهند کرد. این موضوع نباید مانع شود که شما پیش از آن خود را به طور مستمر ارزیابی کنید. وقتی یاد گرفتید که خود را ارزیابی کنید، نتایج ارزیابی های رسمی، مطلوب خواهد بود.
برای خود، معیار ارزیابی تعیین کنید.
برای انجام این کار سرنخ‌های بسیاری، نظیر: ورقه های امتحانی قبلی، تکالیف گذشته، اشاراتی از استادان خود، اهداف برنامه درسی، یادداشت‌ها و کتاب‌های درسی دارید. اگر بتوانید یک رشته معیارهای ارزیابی خوب برای خود تعیین کنید، دیگر هیچ مشکلی برای دستیابی به معیارهای ارزیابی رسمی نخواهید داشت.
اهداف خود را مشخص کنید.
اینکه چه چیزی را و در چه زمانی یاد بگیرید، اهدافی را تشکیل می‌دهند که دیگران برای شما تعیین کرده اند؛ ولی این دلیل نمی‌شود که از تعیین هدف برای برای خود سر باز زنید. برای تعیین هدف‌های خود، بیش از دیگران به فکر باشید.
منابع آموزشی خود را بیایید.
منابع آموزشی، شامل مطالب درسی، استادان و همکلاسی‌ها هستند. اگر استادان را جزئی از منابع آموزشی به حساب آورید و نه یکی از عوامل فشار کار، که به خاطر آنها مجبور به آماده ساختن دروس هستید، بهتر می‌توانید از وجود آنها بهره مند شوید. همچنین اگر همکلاسی‌ها را کمکی برای تحصیل خود تلقی کنید و نه رقیب، بهره بیشتری کسب خواهید کرد.
از تمام انتقادها تا حد ممکن استفاده کنید.
وقتی کارهای ارزیابی شده به شما بازگردانده می‌شود، با دیدن نمرات کم و نظرات منتقدانه در آنها، به خود اجازه دلسرد شدن ندهید و از این نظرات به نفع خود استفاده کنید و آنها را به یک منبع مثبت تبدیل سازید.
به طور مرتب برنامه های خود را با شرایط سازگار کنید.
تغییر دادن و سازگار کردن برنامه ها با استفاده از اطلاعات تازه، نمایانگر قدرت شماست، نه ضعف شما. در هر مقطع زمانی، فهرستی از کارهایی را که در آینده نزدیک قصد انجام آنها را دارید، به ترتیب اولویت، تهیه کنید. با گسترش موقعیت‌ها ترتیب و تقدم کارها را دوباره بررسی کنید.
فعالیت تحصیلی را متعلق به خود بدانید.
در مورد هر فعالیت تحصیلی، دلایلی برای خود داشته باشید و تصمیم بگیرید که چه میخواهید انجام دهید و چه موقع قصد تکمیل آن را دارید، و بدانید که چرا مشغول انجام آن هستید و آن فعالیت، چه فایده ای برای شما دارد.
دَر بخش نخست این گفتار بیان کردیم که باید مسئولیت پذیر باشیم و به عنوان یک فرد خودانگیخته، باید مسؤولیت بسیاری از کارها را خود بر عهده بگیریم. در این گفتار، پیرامون «هفته قبل از شروع دوره آموزشی» صحبت می کنیم. هفته قبل از شروع دوره آموزشی، زمان اوج هیجان است؛ هیجانی که یا ناشی از مواجه شدن با ناشناخته هاست و یا ناشی از بروز شوقی غیر قابل وصف است. در این روزها کارهای مفید و سازنده ای وجود دارد که می‌توانید آنها را انجام دهید.
۱- تمام اطلاعات ممکن را جمع آوری کنید و آنها را بخوانید.
اطلاعاتی راجع به انتخاب واحد، اطلاعات مربوط به ایاب و ذهاب و خوابگاه و… همه باید پیش از شروع سال تحصیلی پیشبینی و مطالعه شوند. اگر شما تصمیماتی را که باید در روزهای اول دوره آموزشی خود بگیرید، پیش از آن به طور کامل پیشبینی کرده باشید، کار شما خیلی ساده تر خواهد شد.
۲- توان تحصیلی خود را تجزیه و تحلیل کنید.
فهرستی از توانایی‌های خود تهیه کنید. انجام این کار به تقویت اعتماد به نفس در شما کمک می کند؛ به علاوه، کمکی برای پیشبینی نحوه به کارگیری توانایی‌های شما در موقعیت های آینده است.
۳- نقطه ضعف‌های خود را نیز تجزیه و تحلیل کنید.
فهرستی از کارهایی را که می‌دانید هنوز در انجام آنها مهارت کافی ندارید، تهیه کنید. انجام چنین کاری به شما کمک می‌کند تا راه‌های نقطه ضعف‌های خود را بهتر دریابید.
۴- در صدد کسب فرصت‌های خوب باشید.
همیشه پاسخ های متقاعد کننده ای برای سؤالاتی همچون: «چرا این دوره را می‌گذرانم؟»، «این دوره چه فایده ای برای من دارد و چه تأثیری در بهبود زندگی آینده من دارد؟» و… بیابید. انجام این کار به شما امکان می‌دهد که خود را با دلایل محکم مسلح سازید تا زمانی که پیمودن ادامه راه مشکل می‌شود، بتوانید به راهتان به آسانی ادامه دهید.
۵- موانع را پیش بینی کنید.
اگر از قبل آماده باشید، در مسیر برخورد با رقابت‌ها و مشکلات بخش عمده راه را طی کرده اید.
۶- به کارهایی که در حال حاضر می‌توانید انجام دهید، بپردازید.
امکان دارد که موفقیت در دوره جدید تحصیلی، وابسته به گذراندن پیش‌نیازهای علمی یا مهارتی باشد. اطمینان حاصل کنید که مهارت‌های اساسی، آماده بهره برداری هستند.
۷- برنامه درسی خود را پیشاپیش آماده کنید.
به طور معمول چند هفته یا چند ماه طول میکشد تا برای تحصیل در دوره جدید، راه بیفتید؛ اما اگر پیشاپیش برنامه های از کارهایی را که قصد انجام آنها را دارید، آماده داشته باشید، از آسان گذری نسبی اوایل دوره حداکثر استفاده را می برید.
٨- از پرسش‌هایی که میخواهید پاسخ آنها را در نخستین هفته دوره آموزشی بیابید، فهرستی تهیه کنید.
ممکن است که سؤالات زیادی در ذهن شما باشد؛ در صورتی که آنها را به شکل فهرستی درآورید، دیگر مجبور به حفظ آنها در ذهن خود نیستید.
۹- مثبت فکر کنید.
هر مشکلی را که ممکن است با آن روبرو شوید، فرصتی برای رشد صلاحیت‌های جدید خود تلقی کنید.
۱۰- انتظار تغییر و تردید را داشته باشید.
مقاومت در برابر تغییرات، یکی از مهم‌ترین و مفیدترین مهارت‌های دوران زندگی هر انسانی است. بردباری و انعطاف خود را افزایش دهید و مصمم بودن خود را برای یادگیری هرچه بیشتر از هر موقعیتی که در دوره جدید با آن مواجه می شوید، حفظ کنید.
کتاب: ۵۰۰ نکته درباره مطالعه نوشته فیل ریس
ترجمه: بیتا عسگری
انتشارات مدرسه
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
