۴شهریور زادروز کوروش و جشن شهریورگان
گردآوری: ندا حاج رسولی
بنا بر روایات متعددی چهارم شهریور ماه زادروز کوروش کبیر می باشد.
کوروش کبیر که از او با عنوان های کوروش دوم و کوروش بزرگ نیز یاد شده است، بنیان گذار سلسله هخامنشی می باشد.
مورخان از او به عنوان نخستین شاهنشاه هخامنشی یاد کرده اند. کوروش در بین سالهای ۵۲۹ تا ۵۵۹ پیش از میلاد، بر منطقه ی پهناوری از قاره آسیا حکومت می کرد.
در کاوش های باستانی در بابل، استوا نه ای گلین یافت شد که محتوایش چنین بود:
«من کوروش فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نواده ی کوروش، شاه بزرگ انشان،
نواده‌ی چیش پیش، شاه بزرگ انشان، از خانواده ای که همیشه پادشاه بوده است.»
تاریخ نویسان به نام و مشهوری از جمله هرودوت، معتقد بوده اند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا دختر آستیاگ می باشد.
حاصل ازدواج کوروش کبیر وبانو کاساندان، دو فرزند پسر با نامهای کمبوجیه و بردیا بوده است.
هرودوت که نخستین تاریخ نویس یونان باستان بوده است در نوشته های خود در مورد شخصیت کوروش کبیر چنین میگوید:
پارسیان کوروش را چونان پدری می‌پنداشتند و از او چنان پدری سخن می گفتند، زیرا وی مهربان بود و از آنچه برای ایرانیان نیکو بود، کوتاهی نمی‌کرد. در جایی نیز هرودوت از کوروش کبیر به عنوان مردی زود خشم یاد کرده است.
تاریخ نویسان همواره از کوروش کبیر به نیکویی یاد کرده‌اند.
رفتار و برخورد کورش با پادشاهان و مردمان سرزمین های شکست خورده و فتح شده توسط او در تاریخ پادشاهان قبل از او دیده نشده بود.
در تاریخ نوشته شده که کوروش کبیر سه امپراطوری بزرگ ماد، لیدیه و بابل را شکست داد اما هیچ یک از سه فرمانروا ی این سه امپراطوری با نام های آستیاگ، کرزوس و نبونعید را نکشت.
کوروش کبیر این سه فرمانروا را پس از شکست به تبعید فرستاد و در تبعید با آنها مانند شاهان برخورد کرد.
مورخان چنین می نویسند که:
کوروش هرگز بعد از فتح سرزمین های مختلف، مردمان آن دیار را وادار به ترک آیین و دین خویش و پذیرفتن آیین هخامنشیان نمی‌نمود.
بر شمردن اقدامات بی‌شمار و ارزشمند کوروش کبیر در دروران شاهنشاهی خود، در این مقاله نمی گنجند، تنها به ذکر چند مورد بسنده می‌کنیم. کلمه شاهراه از راهی که کورش کبیر بین سارد پایتخت کارون و پاسارگاد احداث کرد گرفته شده است. کورش کبیر در شوروی سابق شهری ساخت به نام کورپولیس که خُجند امروزی نام دارد.
کورش پس از فتح بابل به معبد مردوک رفت و برای ابراز محبت به بابلی‌ها به خدای آنان احترام گذاشت و در همان معبد که بیش از ۱۰۰۰ متر بلندی داشت برای اثبات حسن نیت خود به آنان تاج گذاری کرد .
اولین هنرستان فنی و حرفه‌ای در ایران توسط کورش کبیر در شوش جهت تعلیم فن و هنر ساخته شد. دیوار چین با بهره‌گیری از دیواری که کورش در شمال ایران در سال ۵۴۴ قبل از میلاد برای جلوگیری از تهاجم اقوام شمالی ساخت، ساخته شد.
بدون شک اکثر ایرانیان و شاید سایر مردمان دنیا منشور حقوق بشر کوروش را می شناسند.
استوانه ی سفالی که در سال ۱۸۷۸ در یکی از حفایهای بابل کشف شد. روی این استوانه متنی با خط میخی و زبان اکدی یا همان زبان بابلی نقش بسته است.
این استوانه به عنوان اولین منشور حقوق بشر در جهان شناخته شده است.
جشن شهریورگان
با توجه به اسناد تاریخی، ایرانیان باستان در گاه شمار خود، برای هر یک از روزهای ماه یک نام برگزیده بودند. روز چهارم هر ماه شهریور نام داشت. بنابراین هر گاه که نام روز و نام ماه یکی می شد، جشنی بزرگ برپا می کردند. روز چهارم ماه شهریور جشن زیبای شهریورگان بر پا می‌شد .
جشن شهریورگان جشن آتش است. دراین روز ایرانیان باستان در خانه‌های خود آتش می افروختند و گرد آتش به نیایش پرودگار و پایکوپی می پرداختند.
خوب است که هر ایرانی در حفظ و نشر فرهنگ و آیین‌های باستانی ایران کوشا باشد،
زیرا که آیین‌های باستانی میراث آیندگان است.
اگر به بخش آداب و رسوم علاقمند هستید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
بته جقه در هنر ایران
