معرفی کتاب زندگی کوتاه است.
گردآوری: فاطمه اکبرزاده
نگاهی به اثر زندگی کوتاه است.
یوستین گردر نویسنده ی مشهور نروژی و خالق آثار جاودانه ای چون راز فال ورق و دنیای سوفی در رشته های، ادبیات و فلسفه به تحصیل پرداخته است. تخصص او ساده کردن فلسفه و تشریح آراء حکما و فیلسوفان بزرگ تاریخ بشر است. در این مقاله همراه با شما ماه خاتونی های گرامقدر سفری میکنیم به سرشت کتاب زندگی کوتاه است از یوستین گردر.
زندگی کوتاه است ترجمه نامه ای است که گردر ادعا میکند زمانیکه برای شرکت در نمایشگاهی در آرژانتین اقامت داشته، از فروشگاهی که کتابهای عتیقه میفروخته، خریده و نامه را زنی به نام فلوریا خطاب به آگوستین قدیس اسقف هیپو نوشته است. فلوریا، معشوقه چندین ساله آگوستین قدیس بود. اگوستین، پس از تصمیمش به ترک دنیا و تعمید یافتن، فلوریا را هم که نشانه ای از عشق شهوانی یا کجراهه زندگی بود ترک میکند.
این رمان با وجود آنکه حجم کمی دارد اما در محتوایش میتوان مفاهیم و مضامین بسیاری را مشاهده نمود که به دوران طولانی سرکوب کلیسا به زن و هویّتش داشته است.
یاستین گوردر، علاوه بر نویسندگی، استاد فلسفه نیز میباشد. شهرت این استاد به دلیل نوشتن و آموختن مضامین و مفاهیم فلسفی در قالب داستانهائی ساده و قابل فهم بوده که در این زمینه کتاب “دنیای صوفی”، اوج خلاقیّت و ابتکار او میباشد.
در این بین، کتاب “زندگی کوتاه است” نیز به عقیده نگارنده این مقاله از مضامینی کاملاً فلسفی برخوردار است که شاید در لابلای نجواها و سرزنشهای نویسنده نامهها پنهان مانده است. در این مقاله سعی بر آن شده تا این مایهی فلسفی نهفته در گزارشهای نویسنده اثر، در حد بضاعت عیان گردد و بیرون کشیده شود.
«کتاب “زندگی کوتاه است” را “گوردر” زمانی که برای شرکت در نمایشگاه کتابی به بوئنوس آیرس پایتخت آرژانتین رفته این نسخه دست نوشتهی قدیمی که احتمالاً از روی پوست نوشته شده است را به قیمت زیادی از یک کتابفروشی محقّر خریداری میکند.
گوردر میگوید:
من با زندگینامه “آگوستین” به خوبی آشنا بودم و هیچ چهرهای مانند او نتوانسته است گذار از فرهنگ کهن یونانی رومی را به فرهنگ جهانی مسیحیّت نشان دهد. آگوستین قدیس در حدود سال ۴۰۰ میلادی (سده آغازین قرون وسطی) کتابی به نام “اعترافات”-که نوشتن آن میان قدیسان و کشیشان مسیحی در آن روزگار بسیار مرسوم بوده است- مینویسد و با بر شمردن گناهان و خطایای خود، اشاراتی ضمنی به زنی دارد که دوازده سال از زندگیاش را بدون برگزاری ازدواج قانونی و شرعی با او گذرانده است و به قول خودش یک ثمرهی گناه از او به نام “آدئوداتوس” دارد.
زنی که آگوستین پس از دوازده سال او را ترک میکند تا از تمامی لذّات این جهانی چشم پوشد و به رستگاری روحی و نجات معنوی برسد. کتاب “زندگی کوتاه است” ترجمهای است که یوستین از دست نوشتهای لاتینی به قلم ” فلوریا آملیا” معشوقه سالیان آگوستین برگردانده است و خطابش به اورلیوس آگوستین، اُسقف هیپورگیوس است. ترجمهای که به قول او کمترین مشکل آن شماره نداشتن صفحهها بوده است.»
این اثر که شامل نامههای زنی است که به لحاظ روانی آتش گرفته، لیکن همچون آئینهائی میماند که هر مردی خواهد توانست تاریکیهای درون خود را در آن مشاهده نماید. همان تاریکی و خاموشی و سیاهی که مردان تاریخ از لحظه خروج از زهدان زن، در حال فرار از آن بوده و میباشند.
زن واژهای که از آن زندگی زائیده و روشن شده تا به امروز، رنجی به درازای تاریخ مدوّن انسانی را متحمل شده است.
به راستی در فرهنگ مرد سالارانه و دینی جامعه بشری چه حادثهای رخ داده است که این موجود از الههائی باستانی به کالائی قابل ستیز هبوط کرده است. صبحگاهانی را به یاد بیاور که تمام مردان قبیله در گرگ و میش هوا، به دور چادر زن چمباتمه زدهاند تا زن ورد شکار بخواند و نقش یک گوزن یا آهو را بر تپه مجاور بکند و با نیزهاش بر آن نقش، زخمی زند. تا مردان قبیله با خاطری جمع و آسوده به سمت شکار کردن و فراهم نمودن توشه قبیله، عازم شکار شوند.
یا آن زمان که شباهنگام در قیرگون آسمان، آذرخشی خشمگین به درختان جنگل شعله میکشید و مردان ابتدائی، وحشت زده به زن قبیله پناهنده میشدند تا او را جلو بفرستند که با خدایان طبیعت رایزنی کند و عذر آنان را بخواهد تا شاید دودمانشان به آتش کشیده نشود. ]ر ک سیامک ستوده، زن و سکس در تاریخ از الهه آسمانی تا برده خانگی[ و مردان با آرامشی صد چندان به چادرها و غارهایشان میتپیدند و سکنی میگرفتند و احتمالاً همچون نوزادی در آغوش مهر زَنخُدای قبیله میآرمیدند. چگونه این مهر و همیاری بدل به کینهای مکتوب شد و مسیحیّت و بقیه، به زن کشتن روی آوردند و آنها را به جرم آنکه خالی در بدن داشتند ساحره نامیدند و زنده زنده سوزاندند.
این بس نبود که بعدها و به تدریج تمرین و جهادی به نام ریاضت پدید آوردند تا حتی خیال زن را شیطانی و اهریمنی بدانند و آن خیال را نیز سلاخی کنند.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.