تغذیه مناسب هر مزاج؛
انواع مزاج:
مزاجهای اصلی چهارگانه عبارتاند از مزاج صفراوی (یا همان گرم و خشک)، مزاج دموی (یا همان گرم وتر)، مزاج سوداوی (یا همان سرد و خشک) و مزاج بلغمی (یا همان سرد وتر). اصطلاحی در طب سنتی برای افرادی که در بدنشان عناصر چهارگانه در تعادل هستند، وجود دارد. معمولاً به این افراد، افراد با مزاج معتدل میگویند (مزاج گرم و معتدل، مزاج سرد و معتدل، مزاجتر و معتدل و مزاج خشک و معتدل).
رژیم غذایی مزاج بلغمی:
رِژیم غذایی مزاج بلغمی از انواع رژیم لاغری مزاج ها بوده و باید ترکیبی از چربیهای اشباع نشده، میوهها و سبزیجات، نوشیدنیها و خوراکیهای فاقد قند اضافی و ورزش باشد. پیادهروی، تمرینات کششی و دراز و نشست از بهترین فعالیتهای فیزیکی برای این افراد به حساب میآیند. از عمدهترین دستورالعملهای غذایی مناسب برای افراد بلغمی مزاج میتوان موارد زیر را نام برد:
- حذف چربیهای اشباع شده و حیوانی
- مصرف چربیهای اشباع نشده با منشا گیاهی
- حذف مواد حاوی قند اضافی
- مصرف سبزیجات و میوههای شیرین
- کاهش استفاده از فرآوردههای گوشتی
- کاهش مصرف ترشیجات (شامل انواع ترشی و همچنین، میوههای ترش)
- کاهش مصرف میوهها و خوراکیهایی اسیدی یا سرد از قبیل، مرکبات، کیوی، خیار، قارچ، عدس و امثال اینها
- مصرف ادویهجاتی نظیر هل، دارچین، زنجبیل، زیره، زعفران، زنیان و خردل
شایان ذکر است، این افراد به هیچ عنوان نباید وعده شام را از برنامه غذایی خود حذف کنند. از دیگر راهکارهای موثر برای کاهش وزن افراد بلغمی مزاج میتوان موارد زیر را نام برد:
- تنظیم برنامه خواب و استراحت از ساعات آغازین شب تا سپیده صبح
- انجام منظم فعالیتهای ورزشی
- صرف صبحانه کامل
- کاهش حجم وعده ناهار
- صرف عصرانه
- صرف شام در ساعات ابتدایی شب
رژیم غذایی مزاج دموی:
رژیم غذایی مَزاج دموی باید ترکیبی از غذاهایی باشد که طبع آنها خنک تلقی میشود. از این میان، میتوان به انواع خوراکیهای ترش مزه نظیر انواع مرکبات، آلوها، زرشک و انار اشاره کرد. از عمدهترین دستورالعملهای رژیم لاغری مزاجهای دموی میتوان موارد زیر را نام برد:
- نوشیدن روزانه ۶ لیوان آب خنک
- استفاده از انواع میوهها و سبزیجات تازه
- مصرف غذاهای ساده و کم حجم
- مصرف مقادیر مساوی میوهجات، سبزیجات، حبوبات، لبنیات و گوشت
- مصرف چربیهای اشباع نشده گیاهی نظیر روغن زیتون
- حذف غذاهای پر چرب و سرخ شده
- حذف شیرینیجات و خوراکیهای حاوی قند اضافی
- کاهش مصرف کربوهیدراتها
- حذف خوراکیهای فرآوری شده
- کاهش یا حذف مصرف ادویهجاتی نظیر دارچین و هل
- افزایش مصرف مواد غذایی با فیبر بالا
- انجام منظم تمرینات ورزشی و پیادهروی
رژیم غذایی مزاج صفراوی:
رژیم غذایی مَزاج صفراوی هم درست مانند مزاج دموی باید بر مصرف غذاهایی مبتنی باشد که از طبع خنکی برخوردار هستند. از این میان، میتوان به انواع خوراکیهای اسیدی نظیر انواع مرکبات، آلوها، زرشک، تمبرهندی، انار و همچنین، خوراکیهایی نظیر هندوانه، خیار و کدو اشاره کرد. از عمدهترین دستورالعملهای رژیم لاغری مزاجهای صفراوی میتوان موارد زیر را نام برد:
- مصرف چربیهای اشباع نشده طبیعی نظیر روغن زیتون و روغن کنجد
- مصرف سبزیجات بخارپز نظیر سیبزمینی، کدو، بامیه، کدو حلوایی، نخود سبز، قارچ و پیاز
- مصرف حبوباتی نظیر ماش و عدس
- مصرف آجیل خام
- حذف چربیهای اشباع شده
- حذف خوراکیهای فریز شده
- حذف مواد غذایی فرآوری شده
- حذف ماکارونی و انواع رشتهها
- حذف مواد غذایی حاوی قند اضافی
- حذف خوراکیهای حاوی نمک اضافی
- حذف گوشت قرمز
شایان ذکر است، مصرف نوشیدنیهایی نظیر چای و قهوه و میوههایی نظیر موز، خربزه، طالبی و آناناس برای افراد صفراوی مزاج مضر است. به علاوه، به این افراد توصیه میشود تا جای ممکن از ریزه خواری اجتناب کنند.
رژیم غذایی مزاج سوداوی:
افرادی که سوداوی مَزاج هستند، حداقل باید در طول روز یک غذای گرم و تر بخورند تا تعادل آنها برای مزاج کنترل شده باشد. غذاهایی از جمله آبگوشت که با گوشت گوسفندی و دنبه بهتر است، خوراک های حبوباتی، آش و سوپ های متفاوت، خورشت های سبزی و قیمه و انواع مختلف خورشت های گرم.
- مصرف انجیر، کشمش، لوبیا، زنجبیل، شلغم و انار شیرین
- خوردن نوشیدنی های گرم از جمله چای، قهوه و نوشیدنی های با اسانس مصنوعی
- نوشیدن آب در طول روز به مقدار ۳ الی ۴ لیتر
- نگه نداشتن ادرار و مدفوع
- ورزش کردن و خواب به اندازه کافی
- نخوردن غذاهای مانده و خشک و بیات، آجیل، گوجه و مواد ترشیده و چرب
خوردن نوشیدنی های زیر به این مزاج کمک می کند مانند؛ شربت زعفران، نوشیدنی هایی که در ترکیب خود دارچین دارد، نوشیدنی با طعم زنجبیل، دمنوش بادرنجبویه، شربت عسل، شربت شیره انگور، شربت شیره خرما و همینطور میوه های مناسب برای این مَزاج میوه های شیرین هستند.