استرس؛ متهم نابودی عمر طولانی
ماه خاتونی های عزیز امروز بخش‌هایی از کتاب ایکیگای را براتون آوردم.
کتابی که پر از نکات مهم است؛ پیدا کردن معنا و هدف برای زندگی، راهکارهایی عملی که کمکتان می کند عادت‌های خوب و سازنده مناسب خودتان را پیدا کنید…
امیدوارم از آن لذت ببرید.
بسیاری افراد مسن‌تر از سنشان به نظر می‌رسند. تحقیقات در مورد علت‌های پیری زودرس نشان داده است که استرس تأثیر بسیاری در این مورد دارد؛ چون بدن در شرایط بحرانی زودتر از پا در می‌آید. مؤسسه استرس آمریکا این فرایند تخریبی را مورد بررسی قرار داده و به نتیجه رسیده است که:
بیش‌ترین مشکلات سلامتی در اثر استرس به وجود می‌آیند.
محققان بیمارستان دانشگاه هایدلبرگ طی مطالعه‌ای، پزشک جوانی را به مصاحبه‌ای کاری فرستادند و او را مجبور کردند به مدت سی دقیقه سؤالات پیچیده ریاضی را حل کند و به این ترتیب استرس او را بیشتر کردند. پس از زمان مشخص، از او تست خون گرفتند و مشخص شد آنتی‌بادی‌های بدن او به همان صورت به استرس واکنش نشان داده بود که به پاتوژن می‌دهد. استرس موجب فعال کردن سیستم ایمنی بدن شده بود. مشکل اینجاست که این واکنش نه تنها عوامل مضر را خنثا می‌کند، بلکه به سلول‌های سالم هم آسیب می‌رساند؛ که در نتیجه باعث پیری زودرس آنها می‌شود.
در دانشگاه کالیفرنیا نیز مطالعه مشابهی انجام شد. از سی و نه زن که به دلیل داشتن فرزند بیمار استرس بالایی داشتند اطلاعات و تست گرفته شد و پی بردند این افراد نسبت به مادرانی که فرزندان سالم دارند از استرس بیشتری رنج می‌برند. آنان پی بردند که استرس با تضعیف ساختار سلولی که با نام تلومر شناخته می‌شود و بر بازسازی سلولی اثرگذار است، پیری سلول را تشدید می‌کند.
همان گونه که مطالعات نشان داده است، هر چه میزان استرس بیشتر باشد، انحلال سلولی هم بیشتر خواهد بود.
عملکرد استرس چگونه است؟
امروزه انسان‌ها در سرعتی دیوانه وار و رقابتی دائمی زندگی می‌کنند. در این تب داغ، استرس پاسخی طبیعی به اطلاعات بالقوه خطرناک و برای بدن مشکل‌ساز است. از لحاظ تئوری این واکنش مفید است؛ چون به ما کمک می‌کند که در محیط پر از دشمن دوام بیاوریم. طی روند تکامل، ما برای مقابله با شرایط دشوار و فرار از چنگال درندگان از این روش استفاده کرده‌ایم.
زنگ خطری که در سر ما به صدا در می‌آید نورون‌های غده هیپوفیزمان را فعال می‌کند. در اثر فعال شدن غده هیپوفیز، هورمون کورتیکوتروپین آزاد می‌شود که توسط سیستم عصبی سمپاتیک در بدن جاری می‌شود. پس از آن غدد فوق کلیه، آدرنالین و کورتیزول آزاد می‌کنند. آدرنالین میزان و تعداد تنفس را افزایش دهد و عضلات را برای حرکت آماده می‌کند؛ که در نتیجه بدن آماده مقابله با خطر می‌شود. در همان حال کورتیزول، دوپامین و قند خون آزاد می‌کند که ما را پرانرژی نگه می‌دارد و کمک می‌کند با مشکلات و چالش‌ها روبرو شویم.
غارنشینی:
اغلب اوقات در آرامش به سر می‌بردند.
تنها در مواقع بسیار خاص دچار استرس می‌شدند.
تهدیدها واقعی بودند: امکان داشت هر لحظه درنده ای جانشان را بگیرد.
میزان بالای کورتیزول و آدرنالین در لحظه خطر باعث حفظ سلامتی آنها می‌شد.
زندگی مدرن:
اغلب اوقات کار می‌کنیم و آماده هر گونه خطری هستیم.
روزی ۲۴ ساعت آنلاین هستیم یا منتظریم از گوشی همراهمان پیام دریافت کنیم.
واکنش مغز ما به صدای هر پیام از تلفن همراه یا ایمیل همانند واکنش به تهدید درندگان است.
پایین بودن سطح کورتیزول در بدن پیامدهای مضر متعددی برای سلامتی دارد؛ از جمله سندروم خستگی مزمن و کم‌کاری غدد فوق کلیه.
این فرایندها در حالت متعادلشان مفید هستند و به ما کمک می‌کنند چالش‌های زندگی روزانه را بر طرف کنیم. اما استرسی که امروزه انسان‌ها در معرض آن قرار دارند، بسیار زیانبار است. استرس دراز مدت اثری تخریبی دارد و شرایط اضطرار دائمی، بر نورون‌هایی که با حافظه در ارتباط هستند، تأثیر می‌گذارد. همچنین استرس مانع ترشح برخی از هورمون‌هایی می‌شود که کمبودشان در بدن باعث افسردگی می‌شود. اثرات ثانویه آن شامل تحریک‌پذیری، بی‌خوابی، اضطراب و فشار خون بالاست.
از این رو، هر چند چالش‌ها برای فعال نگاه داشتن مغز و بدن مفیدند، اما به منظور جلوگیری از پیری زودرس باید سبک زندگی پر استرس خود را تغییر دهیم.
به فکر کاهش استرس باشید.
استرسی که اطراف ماست چه واقعی باشد و چه غیر واقعی، به آسانی شناسایی می‌شود؛ و نه فقط موجب اضطراب می‌شود، بلکه هم بر روی روان و هم بر روی جسم اثر می‌گذارد گذارد و تمامی بدن، از دستگاه گوارش گرفته تا پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
به همین دلیل پیشگیری از استرس برای اجتناب از عوارض ناشی از آن بسیار اهمیت دارد. کارشناسان نیز به همین منظور آگاهی ذهنی را توصیه می‌کنند. تمرکز اصلی این روش کاهش استرس بر «خود» انسان تمرکز دارد: توجه به واکنش‌هایمان حتی اگر تحت تأثیر عادت‌های ما شرطی شده باشند. تا بتوانیم بر آنها مسلط باشیم.
به این ترتیب می‌توانیم موقعیت زمانی و مکانی خود را کاملاً درک کنیم و افکاری را که باعث از دست دادن کنترلمان می‌شود، محدود کنیم.
“باید بیاموزیم که خود را از شر عادت‌های تکراری که ما را در یک چرخه بی‌پایان گرفتار کرده‌اند، نجات دهیم.”
روبرتو آلسی بار می‌گوید؛ کسی که پس از تحمل یک بیماری و استرس شدید کار پر مشغله اش را ترک کرد و آموزشیار آگاهی ذهنی شد. «همه ما افرادی را می‌شناسیم که حین صحبت با تلفن یا تماشای اخبار غذا می‌خورند. اگر از آنها بپرسید املتی که همین حالا خوردید پیاز داشت یا خیر، نمی‌توانند پاسخ دهند.”
یکی از راه‌های دستیابی به آگاهی ذهنی مدیتیشن است؛ که به ما کمک می‌کند تا اطلاعاتی را که از دنیای خارج به ما می‌رسد، فیلتر کنیم. همچنین می‌توانيم با تمرین تنفس صحیح، یوگا و تمرکز بر بدنمان به این کار دست یابیم.
آگاهی ذهنی با یک فرایند تدریجی آموزش به دست می‌آید اما با کمی تمرین می‌توانیم بیاموزیم که کاملاً بر ذهن خود تمرکز کنیم. این تمرکز از استرس ما می‌کاهد و به افزایش طول عمرمان کمک می‌کند.
اندکی استرس برایتان مفید است.
اگر چه که استرس زیاد به عنوان دشمن سلامتی ذهن، جسم و طول عمر شناخته شده است، ثابت شده که مقدار کم آن مفید است.
دکتر هوارد اس. فردمن، پروفسور روانشناسی دانشگاه ریورساید کالیفرنیا، گروهی را به مدت بیش از بیست سال تحت بررسی قرار داد. او متوجه شد افرادی که میزان کمی استرس دارند و با چالش‌های زندگی روبرو هستند و برای رسیدن به موفقیت از جان و دل مایه گذاشته‌اند، نسبت به افرادی که زندگی آرام‌تری انتخاب کرده و زودتر بازنشسته شده‌اند، از طول عمر بیشتری برخوردارند.
بنابراین او نتیجه گرفت که مقدار کمی استرس مفید است. و در ضمن افرادی که با کمی استرس زندگی می‌کنند، عادت‌های زندگی سالم تری را دنبال می‌کنند و به سیگار و نوشیدنی‌های الکلی تمایل کمتری نشان می‌دهند.
بنابراین تعجبی ندارد که بسیاری از افرادی که ۱۱۰ سال یا بیشتر از آن زندگی کرده‌اند، که در این کتاب از آنها یاد شده است، همواره فعال بوده و تا سنین بالا مشغول به کار بوده‌اند.
کتاب: ایکیگای
نویسنده: هکتور گارسیا _ فرانچسک میرالس
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
