درمان پوسیدگی ریشه گیاه
یکی از اصلی ترین مشکلات گیاهان که ممکن است حتی برای باغبانان حرفه ای نیز اتفاق بیفتد، پوسیدگی ریشه گیاه بر اثر آبیاری بیش از حد است. متاسفانه پوسیدگی ریشه به دلیل پنهان بودن ریشه های گیاه در خاک، از چشم ما پنهان می‌شود و برای مدت طولانی بدون تشخیص باقی می‌ماند.
درست در زمانی که اولین علائم قابل مشاهده در ظاهر گیاه نمایان می‌شود، یعنی سلامت گیاه در خطر است و سریع باید درمان شود. اما چگونه می‌توان پوسیدگی ریشه را در خاک برطرف کرد؟
در این مقاله همراه ماه خاتون باشید تا با نحوه تشخیص و رفع پوسیدگی ریشه در خاک آشنا شوید و گیاهانی سالم داشته باشید.
نحوه تشخیص پوسیدگی ریشه در خاک
تشخیص ریشه های پوسیده به آسانی امکان پذیر نیست زیرا توسط خاک احاطه شده اند و به راحتی نمی‌توان همه آنها را مشاهده کرد. اما خوشبختانه یا متاسفانه پوسیدگی ریشه فقط در ریشه ها نمایان نمی‌شود و در برخی نقاط گیاه نیزبه صورت لک قهوه ای یا علائم دیگر مشخص می‌شود. برای مثال اولین تصویری که پوسیدگی ریشه از خود نشان می‌دهد، بیحال شدن کلی گیاه است. در این حین صاحب گیاه فکر می‌کند که گیاه چون بیحال است به آب احتیاج دارد و آبیاری آن را زیاد می‌کند. در این هنگام پوسیدگی بدون تشخیص باقی می‌ماند و با رطوبت بیشتر حتی تشدید نیز می‌شود.
تشخیص پوسیدگی ریشه:
با مشاهده پژمردگی قسمت‌هایی از گیاه یا تغییر در رنگ و شکل برگها ، همیشه باید احتمال پوسیدگی ریشه را در نظر گرفت. برای اینکه مطمئن شوید گیاه شما دچار پوسیدگی ریشه است یا خیر باید کارهای زیر را انجام دهید:
۱. به آرامی ریشه های داخل خاک را بررسی کنید و یا گیاه را از خاک بیرون بیاورید و از سلامت ریشه ها مطمئن شوید.
۲. ریشه های سالم سفید، سفت و شفاف هستند. به دنبال تغییر رنگ خاکستری ، قهوه ای یا مشکی در ریشه ها باشید.
۳. ریشه های پوسیده اغلب نرم و بدبو هستند و باید آنها را جدا کنید و تنها ریشه های سالم را نگه دارید.
درمان پوسیدگی ریشه:
۱. برای درمان و کاهش سرعت انتقال پوسیدگی به ریشه های سالم، ریشه های پوسیده، سیاه و نرم را سریعا جدا کنید.
۲. تمامی ریشه ها را زیر شیر آب بگیرید و بشویید و به آنها قارچ کش اسپری کنید.
۳. گلدان را با آب و مایع ظرفشویی بشویید و داخل آن را قارچ کش بزنید و یا می‌توانید از یک گلدان جدید استفاده کنید.
۴. یک مخلوط خاک خشک، سبک و دارای زهکشی بالا را انتخاب کنید و گیاه را در آن بکارید.
نکته مهم: پس از کاشت گیاه، آن را تا جایی که ممکن است خشک نگه دارید تا ریشه های جدید بزند و آب ریشه های قبلی تخلیه شود. سپس مجدد خاک را مرطوب کنید و آبیاری بیش از حد پرهیز کنید.
چه چیزی باعث پوسیدگی ریشه می‌شود؟
عوامل معدودی وجود دارند که با هم دیگر باعث پوسیدگی ریشه می‌شوند، همه‌ی این عوامل به یکدیگر مرتبط‌اند:
آبدهی بیش از اندازه: پوسیدگی ریشه و همچنین دیگر بیماری‌های ریشه هنگامی آغاز می‌شوند که به گیاه بیش از اندازه آب داده می‌شود، و ریشه‌ها در خاک مرطوب، غرق در آب قرار دارند.
زهکشی ضعیف: وقتی بستر رشد به‌خوبی زهکشی نشده باشد، پوسیدگی ریشه دو چندان می‌شود. طوری که امکان پر کردن همه‌ی خلل و فرج بستر رشد با آب زیاد فراهم می‌شود. زهکشی ضعیف زمانی تشدید می‌شود که گلدان دارای سوراخ‌های زهکشی کافی نباشد، خاک گلدان فشرده شده باشد، یا خاک نامناسبی برای رشد گیاهتان استفاده کرده‌اید.
کمبود اکسیژن: وقتی خاک محیط رشد دائماً بیش از اندازه آب دریافت کند، آب تمام خلل و فرج بستر رشد را پر می‌کند و اکسیژن را به بیرون می‌راند. بدون اکسیژن، یا وقتی غلظت اکسیژن در خاک پایین است، همه‌ی فرآیندهای فیزیکی همچون جذب مواد مغذی و آب، و تنفس گیاه متوقف می‌شوند که اینها به ضرر گیاه است.
افزایش ناگهانی رشد قارچ‌ها: بذرهای قارچ‌ها به طور طبیعی در خاک‌‌های تجاری گلدان‌ها وجود دارند. وقتی تعادل مناسبی از آب و اکسیژن در ناحیه ریشه وجود دارد، تعدادشان پایین نگه داشته می‌شود و ریشه‌ها در معرض خطر کمی قرار می‌گیرند، اما وقتی میزان آب به‌شدت افزایش می‌یابد، باعث کاهش شدید میزان اکسیژن می‌شود و رشد قارچ‌ها ناگهان افزایش می‌یابد، به خصوص در ماه‌های سرد زمستانی بر سر گیاه آوار می‌شوند.
چگونه از پوسیدگی ریشه جلوگیری کنیم؟
حتی اگر گیاه آلوده بر اثر پوسیدگی ریشه بمیرد، باید اقدامات لازم برای آلوده نشدن باقی گیاهان به این بیماری را انجام دهید چرا که سایر گیاهان و محصولات جدید نیز در معرض خطر پوسیدگی ریشه در طول زندگی خود هستند. در ادامه با اشتباهات رایج نگهداری گیاهان که منجر به پوسیدگی ریشه می‌شود، آشنا شوید:
۱. از آبیاری زیاد گیاهان بپرهیزید و حتما اجازه دهید خاک کامل خشک شود سپس آبیاری کنید.
۲. چند دقیقه پس از آبیاری زیر گلدانی را چک کنید و در صورتی که مملو از آب بود آن را خالی کنید.
۳. از خاک سنگین با زهکشی ضعیف استفاده نکنید.
۴. از تقویت کننده های ریشه استفاده کنید.
۵. برای گیاهانی مانند فیکوس لیراتا، فیکوس الاستیکا، شفلرا و … که مستعد قارچ و پوسیدگی ریشه هستند، ماهیانه از قارچ کش استفاده کنید.
در پایان
به طور کلی، مواجهه با بیماری پوسیدگی ریشه می تواند، تجربه بسیار دلهره آوری باشد. بهترین راه درمان پوسیدگی ریشه به محض مشاهده علائم، انجام تمام اقدامات پیشگیرانه است. هرچه زودتر پوسیدگی ریشه شناسایی شود، احتمال بیشتری وجود دارد، که بتوانید گیاه آسیب دیده را نجات دهید. اگر مشکوک هستید، که گیاه شما از پوسیدگی ریشه رنج می برد از نکات گفته شده استفاده کنید.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
