۱۰ دسامبر؛ روز جهانی حقوق بشر
دهمین روز از دسامبر هر سال یادآور روزی است که مجمع عمومی سازمان ملل، اعلامیۀ روز جهانی حقوق بشر را در سال ۱۹۴۸ تصویب و اعلام کرد. این سند بیش از هر متنی در جهان ترجمه شده است و از این نظر رکورددار است. در حال حاضر ترجمۀ این سند به ۵۰۰ زبان موجود است. اعلامیۀ جهانی حقوق بشر الهامبخش همۀ کشورها و مردمان است تا بتوانند با هر انسان زندهای رفتار کنند و آزادی و خوشبختی را بیابند. در روز حقوق بشر، دوباره اهمیت اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و اهمیت مفهوم حقوق بشر را به خود یادآوری میکنیم، زیرا بدون آنها زندگی صلحآمیز انسانها ممکن نخواهد بود. در ادامه با ماه خاتون همراه باشید.
تعریفی از حقوق بشر
حقوق بشر اساسیترین و ابتداییترین حقوقی است که هر فرد بهطور ذاتی، فطری و به صرف انسان بودن از آن بهرهمند میشود.
از حقوق بشر تعاریف گوناگون ارائه شده است که به دو تعریف آن اشاره میشود:
حقوق بشر، مجموعه امتیازات متعلق به افراد یک جامعه و وضع شده در قوانین موضوعه است که افراد به اعتبار انسان بودن، در روابط خود با دیگران در جامعه و با قدرت حاکم، با تضمینات و حمایتهای لازم، از آن برخودار میشوند.
حقوق بشر، به حقوق بنیادین و طبیعی انسان اطلاق می گردد که به طور کلی شامل آزادیها، مصونیتها و منافع تمام انسانها میشود؛ صرف نظر از تابعیت، جنسیت، مذهب، نژاد و طبقه اجتماعی، انسان از این نظر که انسان است؛ از آن برخودار است.
تاریخچۀ روز جهانی حقوق بشر
۱۹ دسامبر سال ۱۹۴۸ مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلامیۀ جهانی حقوق بشر را تصویب کرد. محبوبیت این روز را شاید بهتر بتوان با تمبر یادبودی که از سوی ادارۀ پست سازمان ملل در سال ۱۹۵۲ منتشر شد، نشان داد. تمبری که بیش از ۲۰۰هزار سفارش دریافت کرد.
هدف اعلامیۀ حقوق بشر تعیین استاندارد زندگی برای همۀ مردم در سراسر کُرۀ زمین است. به این ترتیب همۀ کشورهای عضو سازمان ملل تشویق خواهند شد برای رسیدن به استانداردهای زندگی مردم خود تلاش کنند.
هر سال موضوع متفاوتی برای روز حقوق بشر انتخاب میشود. بهعنوان مثال در سال ۲۰۱۴ شعار «هر روز، روز حقوق بشر است» و در سال ۲۰۱۶ «امروز برای دفاع از حقوق کسی بایستید» بود. درست است که ما باید هر روز حقوق بشر را به یاد داشته باشیم؛ اما ۱۰ دسامبر باید کمی بیشتر به یاد آن باشیم و بکوشیم همۀ انسانهای اطراف خود را به یکسان ارج نهیم.
اعلامیۀ حقوق بشر چه میگوید؟
اعلامیۀ جهانی حقوق بشر دستاورد مستقیم جنگ جهانی دوم است و برای نخستین بار حقوقی که تمام انسانها سزاوار آن هستند را بیان میکند، در نتیجه حقوق بشر به حقوقی گفته میشود که مردم در همۀ زمانها و مکانها از آن برخوردارند.
این اعلامیۀ ۳۰ مادهای دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد حقوق مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی همۀ انسانها را شرح میدهد. منشور بینالمللی حقوق بشر از میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و دو پروتکل انتخابی آن تشکیل شدهاست.
این اعلامیه بر حقوق افراد در جامعه تأکید میکند و میگوید نباید از این مواد به شکلی استفاده شود که با اهداف ملل متحد در تضاد باشد.
چرا روز حقوق بشر مهم است؟
مردم سزاوار عدالت و احترام هستند.
همۀ ما برابر به دنیا آمدهایم و باید با ما چنین رفتار شود. هر فردی سزاوارِ داشتن مجموعهای از حقوق است که به موجب آن میتواند همانطور که میخواهد زندگی کند، بدون اینکه تحت ظلم، سرکوب یا مالکیت شخص دیگری قرار گیرد.
پیشرفت ما را نشان میدهد.
در حالی که هنوز راه درازی در پیش است، ما باید لحظهای را در نظر بگیریم و اذعان کنیم که پیشرفت در حال انجام است و جهان نسبت به چند صد سال پیش، مکان بهتر و عادلانهتری برای افراد بیشتری است. بیایید آن را تصدیق کنیم و سپس با بهبودهایی که هنوز باید انجام شوند، ادامه دهیم.
وحدت را ترویج میکند.
در ابتدا ۴۸ کشور عضو سازمان ملل بر اعلامیۀ حقوق بشر توافق کردند. این ۴۸ کشور باور دارند که زندگی باید برای همه بهتر باشد.
چگونه روز حقوق بشر را گرامی بداریم؟
به یک مؤسسۀ خیریۀ مورد علاقۀ خود کمک کنید.
ببینید که آیا خیریهای وجود دارد که از حقوق بشر دفاع کند و واقعاً برای شما جالب باشد؟ شاید امروز روزی باشد که آنها را به یاد آوریم و به آنها کمک مالی کنیم.
در یک رویداد حقوق بشر شرکت کنید.
کنفرانسهای سیاسی، نشستها، نمایشگاهها، رویدادهای فرهنگی و مناظرههایی در این روز برگزار میشود. چرا در یکی از آنها شرکت نمیکنید و بخشی از جامعه نمیشوید؟
حمایت خود را از حقوق بشر نشان دهید.
با ارسال مطلبی در فضای مجازی یا شرکت در بحثهای آنلاین، حمایت خود را از حقوق بشر نشان دهید.
در پایان
این روز یادآور تجربههای پرفراز و نشیب مبارزات جهانی به خاطر آرمانهای حقوق بشری است. یادآوری جایگاه و اهمیّت حقوق بشر، با استقبال از عملکردهای حقوقی فعالان مدنی، پاسداشت جایگاه قربانیان حقوق بشر و گوشزد کردن مسئولیتهای حقوق بشری دولت ها، راه را برای تحقق و گسترش اصول و ارزشهای حقوق بشری هموار میگرداند. رسیدن به این هدف ها نیاز به «همبستگی» دارد. تمام انسان ها نه تنها از حقوق خود، بلکه از حقوق همنوعان خود نیز باید دفاع و حمایت کنند.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.