آثار هایائو میازاکی
به دنیا آمدن یعنی اجبار به انتخاب یک دوران، یک مکان، یک زندگی. وجود داشتن در اینجا و این زمان به معنای از دست دادن امکان بیشماری از هویتهای بالقوه است… با این حال وقتی به دنیا میآیید بازگشتی در کار نیست؛ و فکر میکنم که این دقیقاً دلیل این است که چرا جهان فانتزیِ فیلمهای کارتونی به این شدت امیدها و اشتیاقهای ما را به نمایش میگذارند. آنها جهانی از امکانات ازدسترفته ما را به تصویر میکشند .
ـ هایائو میازاکی ـ
لوپین ۳: کاخ کالیوسترو ۱۹۷۹ The Castle of Cagliostro
این اثر نخستین تجربه کارگردانی میازاکی است و از این نظر دارای اهمیت است. به همچنین جزو معدود آثار اقتباسی او محسوب میشود.
داستان قلعه کاگلیسترو درباره دزدی حرفهای است که با گروهش سعی میکنند شاهزادهای را از چنگال افراد شرور نجات دهند و همچنین به راز یک گنج افسانهای که قسمتی از کلید آن در دست اوست پی ببرند…
نائوسیکا از دره باد ۱۹۸۴ Nausicaä of the Valley of the wind
«نائوسیکا از دره باد»، داستان شاهزاده خانمی صلحدوست و شجاع است که تمام تلاش خود را میکند تا دو کشور در حال جنگ را از نزاع و نابود کردن زمین و یکدیگر بازدارد؛ زمینی که با آلایندهها فرسوده شده و تعادل زیستمحیطیاش را ازدست داده.
لاپیوتا: قلعهای در آسمان ۱۹۸۶ Castle in the Sky
انیمه لاپوتا قلعه ای در آسمان سومین انیمه نوشته شده توسط میازاکی است. این انیمه از چند منبع الهام گرفته و دارای جلوههای بصری بسیار تماشایی است.
داستان این انیمه از این قرار است، سالهاست که انسانها، توانایی ساخت شهرهایی را که در آسمان به پرواز درمیآیند، ازدستدادهاند و تمام این شهرها نیز – بهجز یکی – نابودشدهاند. لاپیوتا، تنها شهر معلق و متحرک است که در آسمانها وجود دارد و راه رسیدن به آن، گردنبندی است با کریستالی خاص که به گردن دختربچهای آویزان است. انیمیشن «قلعهای در آسمان»، داستان این دختر است که به همراه دوستش میخواهند به لاپیوتا برسند و در این راه باید با دزدان دریایی، آدمبزرگهای جدی و سختگیر و دیگر مشکلات دستوپنجه نرم کنند.
همسایه من توتورو ۱۹۸۸ My Neighbor Totoro
این احتمالاً نمادینترین کار میازاکی تا به امروز است و این تا حدی به دلیل خود شخصیت “توتورو ” است؛ یک موجود غولپیکر خرگوش / گربه مانندِ جادویی که تبدیل به نماد “استودیو جیبلی ” شده و بر روی آرام استودیو و تمام تبلیغات تجاری آن ظاهر میشود.
داستان این انیمه درباره خانوادهای است که برای زندگی به حومه شهر میآیند و دو دختر خانواده با توتورو، روح جنگل و دوستان او آشنا میشوند و ماجراهای زیادی را از سر میگذرانند. به نظر من این اثر شادترین و دلنشینترین اثر میازاکی است، چراکه در آن نه از آلوده شدن طبیعت خبری هست، نه از انسانهای حریص و زیادهخواه. داستان رابطهای شاد و سالم میان انسان و طبیعت را بیان میکند، رابطهای که کودکان نقشی مهم در شکلگیریاش دارند.
سرویس تحویل کیکی ۱۹۸۹ Kiki’s Delivery Service
داستان انیمه دربارهٔ دختر جادوگر جوانی به نام کیکی است که به دلایلی مجبور میشود مستقل زندگی کند. در این راه او خود را در زندگی سخت اجتماعی میبیند که برای زندگی در این شرایط او از قدرت خود استفاده میکند و شروع به کار میکند، کاری که ماجراهای زیادی را برای او پیش میآورد. کار او پیک هوایی است.
پورکو روسو ۱۹۹۲ Porco Rosso
داستان انیمه در مورد طول آغاز سالهای رکود بزرگ، زندگی در دریای مدیترانه و سواحل اطراف آن بسیار دشوار شده بود. غارت و تاخت و تاز دزدان هوایی بسیار زیاد شده، بنابراین به وجود محافظان ماهر نیاز است. یک از بهترین محافظان یک خوک بنام «پورکو روسو» است که زمانی انسان و یک خلبان درجه یک در زمان جنگ جهانی اول بودهاست او حالا به کسانیکه دچار تنگدستی شدهاند بدون هیچ گونه چشم داشتی کمک میکند…
شاهزاده مونونوکه ۱۹۹۷ Princess Mononoke
پرنسس مونونوکه طولانی ترین و شاید حماسی ترین فیلم هایائو میازاکی تا به امروز است. مانند دیگر فیلمهای مجموعه آثار او، طرح اصلی آن حول یک نفرین اسرارآمیز میچرخد که شخصیت اصلی باید از شر آن خلاص شود.
داستان انیمه در مورد قرن چهاردهم میلادی، در ژاپن، نبردی شگفت انگیز میان خدایان و حیواناتِ جنگل و انسانها را رخ میدهد که شاید آینده بشر را به کلی نابود کند. در این میان پرنسس مونونوکه به همراه گرگهایش به دنبالِ آرام کردنِ اوضاع است.
شهر اشباح ۲۰۰۱ Spirited Away
میتوان «شهر اشباح» را معروفترین کار میازاکی دانست چراکه این انیمیشن اولین و آخرین ساخته اوست که برنده جایزه اسکار شده است.
داستان این انیمه زیبا، ماجرای دختربچهای است که با عبور از یک درگاه، وارد دنیای خدایان، جادوگران و هیولاها میشود و بهنوعی در بطن ماجراهایی که در این دنیا رخ میدهد، قرار میگیرد. این دختر تلاش میکند تا خانوادهاش را که تغییر شکل دادهاند، نجات دهد و به دنیای خود بازگردد.
قلعه متحرک هاول ۲۰۰۴ Howl’s Moving Castle
در این لیست انیمه های میازاکی میرسیم به گل سر سبد آنها یعنی قلعه متحرک هاول. این شاهکار، اثری جادویی، جذاب با فیلمنامه فوقالعاده است. حتما و حتما طرفداران این سبک را راضی خواهد کرد.
داستان درباره دختری ۱۸ ساله به اسم سوفی (Sofi)، توسط جادوگری نفرین شده است. دربند شده در بدن یک پیرزن، و یک شعبده باز به نام هارو (Hauru) است. سوفی بخاطر طلسم، به دنبال سرنوشتش میرود، سرنوشتی که او را به قلعه متحرک و عجیب هارو هدایت میکند.
پونیو روی صخره کنار دریا ۲۰۰۸ Ponyo
داستان انیمه درباره یک ماهی طلایی جادویی به نام پونیو است. که با یک پسر ۵ ساله به نام سوسکه آشنا شده و عاشقش میشود و آرزو دارد تبدیل به یک دختر انسان شود.
باد برمیخیزد ۲۰۱۳ The Wind Rises
یکی از رئالیسمیترین انیمههای میازاکی، باد بر میخیزد محصول سال ۲۰۱۳ است. این انیمه به ژاپن در دوره جنگ جهانی دوم بازگشته و زندگی یک مهندس هواپیما را روایت می کند.
پسرک و مرغ ماهی خوار The boy and the heron 2023
انتشار خبر تولید پسر و مرغ ماهیخوار در سال ۲۰۱۶ موجی از هیجان را در میان طرفداران هایائو میازاکی و استودیو جیبلی ایجاد کرد. زیرا این فیلمساز افسانهای در سال ۲۰۱۳ و پس از فیلم «باد برمیخیزد» اعلام کرد که قصد دارد بازنشست شود. تولید پسر و مرغ ماهیخوار که احتمالا آخرین فیلم میازاکی باشد، حدود ۷ سال طول کشید.
داستان درمورد پسر نوجوانی است به نام ماهیتو که در حسرت مادر مرحومش بسر میبرد. درجستوجوی او قدم به دنیایی میگذارد که مردهها و زندهها در آن در کنار یکدیگر حضور دارند. آنجا که مرگ به پایان میرسد و زندگی آغازی تازه مییابد. پسر و مرغ ماهیخوار یک اثر نیمه خودزندگینامهای (اتوبیوگرافیک) درباره زندگی، مرگ، آفرینش و ادای احترامی به دوستی است.
از دیگر آثار میازاکی که نه در مقام کارگردان بلکه بهعنوان نویسنده یا تهیهکننده در آنها مشارکت داشته میتوان به فیلمهای چون «تنها دیروز ۱۹۹۱» Only Yesterday، «پوم پوکو ۱۹۹۴» Pom Poko، «نجوای درون ۱۹۹۵» Whisper of the Heart ، «بازگشت گربه ۲۰۰۲» The Cat Returns، «دنیای اسرارآمیز آریتی ۲۰۱۰» Arrietty و «بر فراز تپه شقایق ۲۰۱۱» اشاره کرد.
—————————————
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.